Rabobank: flink aantal barrières bij opschaling mestvergisting

In ongeveer acht jaar tijd moet de productie van groen gas worden verachtvoudigd. Het grootste deel daarvan moet ten goede komen aan de gebouwde omgeving. Het opschalen van mestvergisting gaat volgens Rabobank de grootste bijdrage leveren aan het halen van de groengasdoelen van Nederland. De verwachting is dat ongeveer de helft van de beschikbare mest kan worden vergist.

Hoewel er nog hindernissen moeten worden genomen, zijn andere opties als als covergisting en vergassing nog lastiger te realiseren. Dat verwachten specialist energietransitie Sanne de Boer en business developer duurzaam ondernemen Hans van den Boom van Rabobank.

Biomassavergassing

Zo zal biomassavergassing tot 2030 een minimale rol spelen, omdat onder andere de praktijkervaring nog beperkt is en er onzekerheid is over de afzetmarkt. Dat bleek eerder al uit onderzoek van TNO, maar is bevestigd in gesprekken tussen Rabobank en partijen in de groengassectoren.

Nu wordt volgens Rabobank ongeveer 5 procent van de beschikbare mest vergist. De bank ziet hierin veel potentie, zelfs bij inkrimping van de veestapel, om dit op te schalen. Hiervoor rekenden de onderzoekers meerdere varianten door. Drie daarvan zijn haalbaar: kleinschalige monovergisting op bedrijfsniveau vanaf 15.000 ton rundveemest, regionale monovergisting vanaf 40.000 rundveemest en centrale vergisting vanaf 50.000 ton varkens-, kippen- of rundveemest, covergisting of allesvergisting.

'Versimpel vergunningverlening'

Om ook andere varianten mogelijk te maken, moeten verschillende hobbels worden genomen. De bank ziet vergunningverlening als de grootste barrière voor het opschalen van mestvergisting. Er moet een melding Activiteitenbesluit worden gedaan en er is een omgevingsvergunning beperkte milieutoets nodig. Vooral die laatste vergunning kan een langdurig traject zijn dat veel tijd in beslag neemt. Het is volgens De Boer en Van den Boom aan te raden om de vergunningtrajecten te versimpelen en de doorlooptijd te verkorten.

Verzet vanuit de omgeving kan opschaling van mestvergisting ook in de weg staan. Volgens Rabobank is het belangrijk om de omgeving op tijd bij de plannen voor vergisting te betrekken. Bovendien kan worden nagedacht hoe de omgeving direct kan profiteren van de productie van groen gas.

Ongelijk speelveld

Een andere barrière is het ongelijke speelveld tussen Nederland en andere landen van de Europese Unie. De vergoedingen voor groen gas in Nederland moeten in verhouding zijn met de vergoedingen in andere landen, stelt Rabobank. Bovendien gaan veel boeren nu niet investeren in de productie van groen gas vanwege de voortdurende onzekerheid over het toekomstperspectief van hun bedrijven. Rabobank vraagt om zo snel mogelijk duidelijkheid. Ook is het van belang om ondernemers voor langere termijn zekerheid van een positieve businesscase te geven.

Andere punten die de overheid kan oppakken, zijn volgens Rabobank een gelijk speelveld creëren tussen levering van groen gas aan de gebouwde omgeving en de transportsector, de reductie van methaan en ammoniak bij boeren door vergisting beter waarderen, marktrisico's voor de productie van groen gas verkleinen en netbeheerders verplichten investeringen in het aardgasnet te doen, waarbij ze de investeringskosten volledig vergoed krijgen.