'Politiek draait om uitvoering, niet alleen om mooie woorden'

Column Politiek Gerben Boom 06 dec 2025 om 14:05uur

Brussel is jarenlang kampioen geweest in plannen maken. De ambities werden steeds hoger opgestapeld: vergroening, verduurzaming en meer regelgeving. Maar zodra het ging om de praktische invulling op het boerenerf, bleef het vaak opvallend stil.

Gerben Boom, portefeuillehouder Internationaal bij het NAJK, akkerbouwer en landbouwadviseur bij Schuttelaar en Partners

Te vaak bleef de vraag onbeantwoord hoe boeren, tuinders en andere bedrijven concreet konden bijdragen, en daarmee handelingsperspectief voor hun bedrijf konden creëren. Mooie woorden genoeg, maar het perspectief bleef steken in de papieren werkelijkheid. Ambitie zonder uitvoering is nu eenmaal de makkelijkste vorm van politiek.

Dit jaar lijkt er eindelijk iets te kantelen. De Europese Commissie kondigt aan dat het tijd is voor minder plannen en meer praktijk. Geen nieuwe stapels regelgeving, maar eerst uitvoeren wat er ligt.

Eerlijk gezegd is dat een broodnodige realitycheck. Want ambitie zonder actie is als een plan zonder routekaart. Het gaat nu om vragen als: wat is het doel, wat is daarvoor nodig, hoe ondersteunen we ondernemers en hoe draagt het bij aan een sterke Europese Unie?

Brussel lijkt de eerste stap te zetten door van plannen naar praktijk te gaan. Nu is het aan Den Haag om hetzelfde te doen

Gerben Boom, portefeuillehouder Internationaal bij het NAJK, akkerbouwer en landbouwadviseur bij Schuttelaar & Partners

Die omslag is niet alleen in Brussel nodig. Ook in Nederland staan we op een kruispunt. De coalitieonderhandelingen bepalen of jonge boeren perspectief krijgen. Daarom is het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) bij informateur Sybrand Buma geweest met een duidelijke boodschap: focus op uitvoerbaarheid. In onze inbreng hebben we vier pijlers neergezet:

Structuurbeleid voor blijvers en wijkers, helderheid en ondersteuning voor wie wil doorgaan en wie wil stoppen;
Keuzes in milieugebruiksruimte en fysieke ruimte, zodat boeren en tuinders weten waar en hoe ze toekomstbestendig kunnen produceren;
Financiering en fiscaliteit, behoud van regelingen die bedrijfsovername en innovatie mogelijk maken;
Concurrentiepositie en uitvoeringskracht, een gelijk speelveld in Nederland en Europa, met een overheid die afspraken ook kan uitvoeren. Het liefst via publiek-private samenwerking.

Deze vier pijlers zijn geen wensenlijst, maar een routekaart. Ze geven jonge boeren en tuinders duidelijkheid en perspectief in een tijd waarin onzekerheid de norm lijkt. Maar een routekaart werkt alleen als iemand deze volgt. Dat vraagt om politieke wil en om uitvoeringskracht. Niet morgen, maar vandaag.

Brussel lijkt hierin de eerste stap te zetten door van plannen naar praktijk te gaan. Nu is het aan Den Haag om hetzelfde te doen. Wij hebben onze plannen klaar. Het is tijd dat de politiek levert.