WUR ziet toekomst voor combi zonnepark en gewasteelten

Dit schrijven ze in een position paper over de toekomst voor agrarische zonneparken. Hierin staat dat het mogelijk moet zijn om zonneparken en landbouw samen te voegen op eenzelfde perceel. Het idee van een combinatie biedt volgens de onderzoekers kansen, maar vraagt ook om nieuwe kennis en aangepaste regelgeving.

Zonneparken zijn in Nederland vooral nog monofunctioneel. De grond is daarbij alleen in gebruik voor stroomproductie. Dat roept steeds meer maatschappelijke weerstand op vanwege het inefficiënte ruimtegebruik. Ook de overheid vereist dat grond waarop energie wordt opgewekt meerdere functies heeft.

Er zijn al voorbeelden van agrarische zonneparken met verticale zonnepanelen in combinatie met gras of aardappelen of deels transparante panelen boven fruit. In hun position paper melden de onderzoekers dat grootschalige productie van voedsel en stroom op hetzelfde perceel mogelijk is. Ze gaan er dan van uit dat de gecombineerde opbrengsten hoger zijn dan gescheiden producties op afzonderlijke percelen.

Duits onderzoek

Uit Duits onderzoek blijkt dat de totale productie van 1 hectare landbouw en 1 hectare zonnepark terug te brengen is tot eenzelfde productie op 1,25 hectare agrarisch zonnepark. Dit onderzoek is uitgevoerd met verschillende gewassen. Toch vindt WUR-onderzoeker Frank de Ruijter dat de focus niet alleen zou moeten liggen op ruimtebesparing.

De Ruijter wijst erop dat een agrarisch zonnepark duurder is dan een regulier zonnepark en dat ook die meerkosten moeten worden terugverdiend. 'Voor de teler kunnen er voor- en nadelen zitten aan een eventuele combinatie. Enerzijds kan een zonne-overkapping bescherming bieden bij extreem weer, anderzijds leidt de schaduw van het agri-PV-systeem soms tot een mindere oogst.'

Voor een maximale opbrengst van gewas en energie moeten de zonnepanelen worden aangepast aan de teelt van het gewas en zijn er soms ook aanpassingen in de teelt nodig, stelt De Ruijter. Deze kennis verwachten de onderzoekers de komende jaren verder te ontwikkelen. Voor grootschalige uitrol moet daarnaast in de wetgeving worden vastgelegd aan welke richtlijnen een zonnepark moet voldoen om een agrarisch zonnepark te zijn.

Subsidies aanpassen

Vanwege de hogere investering in aangepaste zonnepanelen, adviseren de onderzoekers ook aanpassing van de subsidieregelingen voor stroomproductie. Omdat de teler blijft telen, moeten bovendien alle rechten en plichten van kracht blijven die bij landbouwgrond horen, zoals het Gemeenschappelijk landbouwbeleid en mestrechten.

De position paper 'Voedsel en stroom produceren op dezelfde vierkante meter' is opgesteld in het kader van het Sunbiose-project. In dit vierjarige project werken Renergize Consultancy, WUR, TNO, ZLTO, LTO Noord, Groenleven, Solarvation, EasyFix Solar, Brite Solar Technologies, Aurea Imaging en TheServiceConcept samen aan de ontwikkeling van systemen die landbouw en zonnestroom combineren. Dit project ontvangt financiering vanuit het ministerie van Economische Zaken en Klimaat.