Studie WUR: lagere opbrengst landbouw door Green Deal

Dat hebben onderzoekers van Wageningen University & Research (WUR) berekend in een studie in opdracht van CropLife Europe en CropLife International, beiden organisaties van de agrochemische en biotechnologische bedrijven.

De Europese Commissie wil het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen voor 2030 halveren. De maatregelen zijn bedoeld om klimaatverandering en verlies aan biodiversiteit tegen te gaan, maar het gevolg is waarschijnlijk dat de opbrengst van landbouwgewassen afneemt, zo blijkt uit de studie van WUR.

De onderzoekers hebben zich gericht op de impact van de boer-tot-bord- en biodiversiteitsstrategie, beide onderdeel van de Green Deal. Er is gekeken naar eenjarige gewassen (tarwe, koolzaad, mais, suikerbieten, hop en tomaten) en meerjarige gewassen (appels, olijven, druiven en citrusvruchten). De onderzoekers brachten de impact in kaart op basis van vier scenario's, afgeleid van de genoemde strategieën.

Voor dit onderzoek zijn eerst casestudy's verricht op 25 landbouwbedrijven in de hele Europese Unie. Voor elk bedrijf werd beschreven welke aanpassingen het zou aanbrengen in de toepassing van gewasbeschermingsmiddelen en kunstmest als het nieuwe Europese beleid wordt uitgevoerd. Vervolgens werd het effect op de opbrengst berekend. Na extrapolatie naar het niveau van de EU-lidstaten werden de resultaten gebruikt in economische modellen om de markteffecten te beoordelen.

10 tot 20 procent lagere productie

Volgens WUR-onderzoeker Johan Bremmer blijkt uit het onderzoek dat de toepassing van de van-boer-tot-bord- en biodiversiteitsstrategie een negatief effect heeft op de opbrengsten van gewassen en de agrarische productie. In het scenario waarbij alle voorgestelde maatregelen worden toegepast, wordt een cumulatief effect geanalyseerd van verschillende doelstellingen uit de boer-tot-bordstrategie.

'Denk aan vermindering van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en het voorkomen van nutriëntenverlies. Dit scenario geeft een gemiddelde productiedaling tussen 10 en 20 procent. Sommige gewassen hebben er meer last van dan andere. Het productievolume kan tot 30 procent dalen, maar er zijn ook gewassen die nauwelijks last hebben van de strategie', zegt Bremmer.

Dreiging kwaliteitsproblemen

'Bovendien kan minder gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en kunstmest leiden tot kwaliteitsproblemen', vervolgt de WUR-onderzoeker. 'Met minder middelen kan graan vatbaar worden voor schimmels, waardoor het product ongeschikt wordt voor menselijke of dierlijke consumptie. In de appelteelt kan minder gebruik van meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen leiden tot een lagere hectareopbrengst, kleinere vruchten en aangetaste schillen.'

De consument is niet bereid evenveel te betalen voor fruit van mindere kwaliteit, denkt Bremmer. 'Als er geen verandering komt aan de vraagzijde, betekent dit dus dat we meer schaarste – en dus prijsstijgingen – kunnen verwachten. Het heeft ook negatieve gevolgen voor de Europese handelsbalans, aangezien de uitvoer daalt en de invoer stijgt.'

Extra landbouwgrond nodig

Het onderzoek maakt ook duidelijk dat er bij minder productie in de Europese Unie (EU) extra landbouwgrond daarbuiten nodig zal zijn, laat Bremmer weten. 'Bij een gelijkblijvende vraag moet Europa het tekort aanvullen door meer te importeren. En als Europa minder exporteert, zullen landen buiten Europa zelf meer moeten produceren. Wij hebben berekend hoeveel hectare landbouwgrond buiten de EU nodig is om deze combinatie van effecten op te vangen. In elk scenario is deze indirecte verandering in landgebruik aanzienlijk.'

Het onderzoek is uitsluitend gericht op de economische gevolgen van de Green Deal-strategieën voor de plantaardige productie, legt Bremmer uit. 'Het is goed om te beseffen dat de Europese strategie is bedoeld om voordelen te behalen op het gebied van klimaat en biodiversiteit. In dit onderzoek zijn die voordelen niet meegenomen.'

De conclusies van Wageningen zijn in lijn met eerdere studies door het Amerikaanse ministerie van Landbouw en de Universiteit van Kiel. Ook zij wezen op productiedalingen en prijsstijgingen.