'Boertje pesten?'

Als ik de reactie met 'boertje pesten' lees, doemt het beeld op van een onwetende groep slachtoffers die zichzelf wegzet als 'boertjes' die structureel en niets ontziend worden 'gepest en weggetreiterd'. Want alles dreigt van hen te worden afgepakt: het waardevolle werk op de boerderij en hun vee, tradities, grond en bestaansrecht.

Deze boeren voelen zich bedreigt in hun dagelijkse doen en laten en aan banden gelegd, weggehoond door de 'pesters' die 'het altijd weer op hen hebben gemunt'. Dit zijn meestal overheden, ambtenaren, politici, supermarkten, afnemers, consumenten, burgers, media en niet zelden ook andere boeren.

Deze boeren voelen zich in hun waarde aangetast. Het voelt comfortabel om een gezamenlijke vijand te hebben. Wij tegen de rest van de wereld. Het schept een duidelijk en afgebakend wereldbeeld. Maar het weerhoudt ze er ook van nuchter en feitelijk na te denken over de toekomst. Ze hebben hun eigen frame, hetgeen voer is voor populisten.

De geschiedenis leert dat populistische partijen het altijd goed doen als zekerheden wegvallen. En onzekerheden hebben we genoeg door corona, stikstof en de transitie naar een duurzamere landbouw, nieuw verdienmodel en circulaire economie.

De sector is groot geworden door sterk ondernemer- en vakmanschap en slim en efficiënt innoveren. Niet door te verdrinken in een slachtofferrol. En het klopt dat de wereld verandert. En in een rap tempo ook. Dat dit ook consequenties heeft voor de agrarische sector is evident. Dat is van alle tijden en heeft geleerd dat wie niet meeverandert, verliest. Diegene wordt dan vooral slachtoffer van het eigen gelijk.