Sector wenst duidelijkheid van overheid over stikstof

Een werkbaar beleid van Rijk en provincies voor de lange termijn. Dat is een van de voorwaarden die dertien agrarische organisaties stellen aan de overheid, in ruil voor snelle actie om de stikstofemissie terug te dringen. De voorwaarden die de partijen hieraan verbinden, zijn niet onderhandelbaar.

Sector+wenst+duidelijkheid+van+overheid+over+stikstof
© Arie Meijer

Dertien boerenorganisaties, verenigd in het Landbouw Collectief, hebben woensdag het rapport 'Uit een gecreëerde stikstofimpasse' aangeboden aan het kabinet. De boeren geven hierin aan welke maatregelen volgens hen praktisch uitvoerbaar zijn en snel tot stikstofreductie leiden. Door de emissiereductie in de land- en tuinbouw ontstaat voor andere bedrijven ruimte om te ondernemen.

De maatregelen voor de veehouderij bestaan voor de melkveehouderij uit minder eiwit in het voer, extra weidegang en mest aanlengen met water. Voor de varkenshouderij is een saneringsregeling opgenomen in de plannen. Deze sanering was al aangekondigd, maar telde niet mee als stikstofreductie. Tevens wil het Collectief een realistische drempelwaarde voor stikstofemissie, waaronder geen vergunningsplicht nodig is.

Voor het draagvlak in de sector is het volgens het Landbouw Collectief cruciaal dat boeren zelf de keuzes kunnen maken die het best bij hun bedrijfsvoering passen.

'2,9 miljard euro nodig'

Voor het vergoeden van de kosten bij de invoering en het doorontwikkelen van maatregelen en systemen, is volgens het collectief een fonds nodig van 2,9 miljard euro voor de komende vijf jaar. Hiervan moet 0,5 miljard euro meteen beschikbaar zijn voor de invoering van de voorgestelde drie technische maatregelen in de melkveehouderij, en voor een versnelling van de plannen in de varkenshouderij. Ook is er een bedrag bestemd voor de sectorplannen voor de kalver- en pluimveehouderij. Die plannen zijn nog in ontwikkeling.

Dit rapport is geen keuzemenu voor de overheid

Wil Meulenbroeks, voorzitter LTO-vakgroep Melkveehouderij

Dit geld mag niet ten koste gaan van de landbouwbegroting. Omdat het collectief zich niet schuldig acht aan het probleem, vindt deze partij dat de sector niet moet opdraaien voor de kosten van de oplossing.

'Meer geld is niet het doel'

'Het doel is niet om meer geld te krijgen', zegt voorzitter Aalt Dijkhuizen van het Landbouw Collectief. 'Maar nu we in deze situatie zitten, hebben we twee dingen nodig. Ten eerste: geld voor de korte termijn, om dingen te doen voor de hele samenleving. En daarvoor moet je niet één groep – de boeren – laten betalen. Ten tweede willen we de sector doorontwikkelen in de toekomst. Om perspectief te bieden aan jonge boeren is innovatie- en investeringsgeld nodig.'

In de 2,9 miljard euro is ook een bedrag van 300 miljoen euro inbegrepen voor een afhandeling van de gedwongen sanering in de nertsenhouderij. Deze is in het plan opgenomen, omdat het collectief het verbod op de nertsenhouderij per 2024 ziet als een schoolvoorbeeld van politieke willekeur en slecht beleid.

De emissieruimte die vrijkomt willen de boeren eventueel verhuren buiten de sector. Op basis van vrijwilligheid en tegen een marktconforme vergoeding. Hiermee wordt het nemen van milieumaatregelen gestimuleerd, vindt het collectief. Belangrijke voorwaarde is wel dat de latente ruimte niet verkocht mag worden buiten de agrarische sector. De bespaarde ruimte kan ook ingezet worden om bedrijfsgroei mogelijk te maken.

Harde randvoorwaarden

Om de maatregelen te realiseren, stelt het collectief een aantal harde randvoorwaarden, zoals: vrijwillige deelname, geen generieke krimp en geen inperking van vergunningen. Want eens vergund, blijft vergund. Ook wil het collectief geen inlevering van rechten of gedwongen opkoop van bedrijven. En stikstofdeposities moeten worden gevalideerd met metingen.

Verder hecht het Landbouw Collectief waarde aan één werkbaar beleid van Rijk en provincies, herijking van Natura 2000-gebieden en spoedige invoering van een reële drempelwaarde, zodat ondernemers niet met een onnodige papierwinkel worden opgezadeld.

Al deze voorwaarden zijn niet onderhandelbaar, stelt LTO-bestuurder Wil Meulenbroeks. 'Het is geen keuzemenu voor de overheid. Ook de overheid zal moeten leveren. Dan gaat het om wet- en regelgeving, ruimte om te experimenteren en financiële ondersteuning. Dat hoort bij elkaar.'

Totaalpakket

Ook Jeroen van Maanen van Farmers Defence Force is die mening toegedaan. 'Dit plan is een totaalpakket. Als je hier een onderdeel uithaalt, dondert het pakket in elkaar.' Van Maanen verwacht dat het kabinet snel met een reactie komt. 'Anders hoeven we die mensen niet serieus te nemen, als ze zeggen dat ze een probleem hebben.'

Minister Carola Schouten van LNV heeft de komende week een gesprek met het collectief. 'In het rapport zien we veel oplossingsrichtingen terug die we zelf ook overwegen, zoals het voerspoor', meldt een woordvoerder van het ministerie. 'Maar het is aan ons om met een pakket maatregelen te komen. Wat we doen, is een politieke keuze.'

'Inzet op techniek is financieel risico voor de boer'
Stikstofspecialist Jan Willem Erisman van het Louis Bolk Instituut heeft gemengde gevoelens bij het rapport. Hij is positief over de maatregelen op korte termijn. Over de lange termijn is Erisman kritisch, omdat er geen duidelijkheid wordt gegeven. Hij spreekt van 'een enorm financieel risico, door inzet op vooral technologische maatregelen die veel kosten'. Dit leidt volgens de stikstofspecialist tot meerkosten. 'En de vraag is waar die terugverdiend worden. De wereldmarkt, zoals die nu bediend wordt, gaat geen hogere marktprijs opleveren.' Dat betekent volgens Erisman dat de druk op het verhogen van de productie en op kostenbesparing alleen maar groter wordt.

Bekijk meer over:

Lees ook

Marktprijzen

Meer marktprijzen

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Zaterdag
    14° / 8°
    20 %
  • Zondag
    15° / 4°
    20 %
  • Maandag
    11° / 8°
    95 %
Meer weer