Franse slag geen oplossing voor Natura 2000

Column Algemeen Jan Huitema 07 nov 2019 om 06:35uur

Op moment van schrijven ben ik op werkbezoek in de regio Bourgondië-Franche-Comté en de Elzas, twee typische Franse plattelandsregio's. In deze regio's bestaat er een lange traditie om de agrarische sector in een soort interbrancheorganisaties te organiseren. Boeren werken samen met verwerkers en handelaren.

Franse+slag+geen+oplossing+voor+Natura+2000

We zijn op bezoek geweest bij de interbrancheorganisatie die Comté-kaas op de markt brengt. Comté heeft het Europese keurmerk van de Beschermde Oorsprongsbenaming (BOB) gekregen, waarmee het product zich kan onderscheiden op de markt.

Om zich als interbranche te kunnen organiseren, zijn samenwerkingsregels opgesteld. Zo bepaalt de interbrancheorganisatie hoeveel melk de boeren mogen produceren en op welke manier. Zo moeten de koeien buiten lopen, moet het bedrijf grondgebonden zijn met 1 hectare per koe en mag een boer bijvoorbeeld geen melkrobot gebruiken.

Zoals ze zelf zeggen, hebben ze in de jaren zeventig de keuze gemaakt om niet mee te gaan in de schaalvergroting, maar dezelfde structuur te houden met zoveel mogelijk hetzelfde aantal boeren. Dit is belangrijk voor hun merk en om het platteland in deze dunbevolkte regio vitaal te houden. Helaas is ook het verdienmodel van de boer achtergebleven.

De invulling van Natura 2000 is de verantwoordelijkheid van Nederland zelf

Jan Huitema, melkveehouder in Makkinga en lid van het Europees Parlement voor de VVD

Dit model zorgt bij mij voor gemengde gevoelens. Aan de ene kant weten deze boeren zichzelf te onderscheiden, richten ze zich op kwaliteit en krijgen ze een hogere prijs voor hun producten. Aan de andere kant is het pijnlijk om te zien dat door de drang naar vroeger deze melkveebedrijven zich nauwelijks hebben ontwikkeld en nog afhankelijker zijn geworden van geld uit het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid.

Mijn bezoek aan Frankrijk geeft voor mij nog maar eens aan dat het domweg uitkopen van boeren in Nederland de discussie over ammoniakuitstoot niet oplost. Daardoor verandert de sector niet, terwijl er juist door aanpassingen in de bedrijfsvoering mogelijkheden zijn om de ammoniakemissie uit de landbouw nog verder te verlagen. Geef boeren de tijd en doorbreek daarvoor de papieren werkelijkheid die in Nederland door Natura 2000 is ontstaan.

Ten tweede moet het Natura 2000-beleid in Nederland worden getoetst op haalbaarheid en realisme. Verschuilen achter de woorden 'het moet van Brussel' vind ik niet gepast. De invulling van Natura 2000 is de verantwoordelijkheid van Nederland zelf. Een akkoord van Brussel voor het aanpassen van Nederlands Natura 2000-beleid zal lastig zijn, maar niet onmogelijk, zoals het ministerie van LNV zegt.