Gestapelde bestrijding moet suzuki-fruitvlieg beheersbaar houden

In augustus zijn op vijf locaties bij elkaar 50.000 sluipwespen uitgezet voor de biologische bestrijding van suzuki-fruitvlieg komend seizoen. Volgens fruitteeltonderzoeker Herman Helsen van Wageningen University & Research gaat het om de Aziatische sluipwesp Ganaspis kimorum waarvoor afgelopen voorjaar toestemming is gegeven om als biologische roofvijand in Nederland uit te zetten. 'Komend jaar gaan we tellen hoeveel van de uitgezette sluipwespen nog weer terug te vinden zijn en een bijdrage kunnen leveren aan de beheersing van suzuki-fruitvlieg.'

Helsen gaf deze week in Wageningen een presentatie tijdens de Kennisdag die de Nederlandse Fruittelers Organisatie (NFO) samen met de fruitteeltonderzoekers van Wageningen University & Research had georganiseerd. Hij vertelde over de bestrijding van suzuki-fruitvlieg met beperkte middelen. In onderzoek wordt de komende jaren bekeken in hoeverre sluipwespen die worden uitgezet daarbij een rol kunnen spelen.

Serieus knelpunt

De suzuki-fruitvlieg is de laatste tien tot vijftien jaar uitgegroeid tot een serieus knelpunt in de teelt van onder meer kersen en veel zachtfruitsoorten. De onderzoeker legt uit dat chemische bestrijding steeds lastiger is vanwege de beperkte beschikbaarheid van middelen die goed werken. Het insecticide Tracer heeft geen reguliere toelating in fruitgewassen en Exirel mag slechts één keer per drie jaar worden toegepast.

De laatste jaren is vanuit onderzoek ingezet op het ontwikkelen van een geïntegreerde aanpak van het probleeminsect. De basis daarvan is hygiëne, stelt Helsen. 'Gewassen goed schoon plukken is belangrijk om de overwinteringsmogelijkheden van suzuki-fruitvlieg te beperken. Verder is ook bekend dat deze insecten een hekel hebben aan een lage luchtvochtigheid. Het betekent dat het altijd goed is om het gras kort te houden, het gewas mooi open en zorgen voor een goede afwatering in de boomgaard.'

Nieuw is het toepassen van zogenoemde bait sprays. Dit zijn combinatiebespuitingen van het product Combi-Protec met lagere doseringen van insecticiden. Combi-Protec bestaat uit een mengsel van eiwitten, gisten en suikers. Dat zorgt voor een goede opname van het meegespoten bestrijdingsmiddel.

Helsen vertelt dat uit onderzoek blijkt dat bait sprays met Tracer en Exirel 100 procent bestrijding geven bij zeer lage doseringen van de insecticiden. 'Ook bij andere chemische insecticiden zien we een positieve invloed van Combi-Protect, maar de doseringen zijn dan niet zo laag als bij Tracer en Exirel.'

De onderzoeker noemt met name middelen als Gazelle, Mavrik en Teppeki die zijn getest. Hij wijst erop dat voor alle chemische toepassingen geldt dat de toelatingen dynamisch zijn, zoals hij dat noemt. Hij voegt er nog aan toe dat de geteste groene middelen in bait sprays onvoldoende werking lieten zien.

Invlieg voorkomen

De laatste jaren gebruiken steeds meer telers van kersen en zachtfruit insectengaas om hun gewassen te beschermen tegen suzuki-fruitvlieg. Helsen zegt dat het gaas over het algemeen goed werkt om invlieg van overwinterende vrouwtjes vanuit de omgeving te voorkomen. 'Alleen als er al fruitvliegen in de aanplant zitten, dan kan het alsnog fout gaan en kan veel schade ontstaan. Een combinatie met biologische bestrijding lijkt daarom ideaal.'

Suzuki-fruitvlieg heeft ook inheemse biologische roofvijanden, maar die zijn minder effectief dan de Aziatische sluipwesp Ganaspis kimorum. Bij het toelatingsonderzoek is vastgesteld dat deze sluipwesp selectief genoeg is om toegelaten te worden in Europa. De Nederlandse toelating is aangevraagd met financiering van het Fruitpact en Greenports Nederland. Een consortium met onder meer Wageningen University &Research, Koppert en NFO gaat bekijken hoe de exotische sluipwesp het beste ingezet kan worden en welke kweektechniek het meest geschikt is.

'Vanuit China is bekend dat de Ganaspis kimorum tot 75 procent van de aanwezige larven van suzuki-fruitvlieg kan parasiteren. De sluipwesp is vooral actief op de vruchten en zeker in Azië wijdverspreid', vertelt Helsen. Hij verwacht dat de Aziatische sluipwesp ook in Europa goed kan overwinteren omdat de gebieden waar het insect vandaan komt vaak nog kouder zijn. Naast deze sluipwesp blijven de onderzoekers op zoek naar andere natuurlijke vijanden om in te passen in de strategie voor de beste beheersing van suzuki-fruitvlieg.