Huijbers heeft 'er alles aan gedaan om het tij te keren'

Nog geen jaar na uw herbenoeming als ZLTO-voorzitter gaf u aan dat het mooi geweest was. Waarom de laatste rit niet uitgereden?

'Ik heb er zelf voor gestreden dat in de statuten van LTO Nederland een maximale zittingstermijn van 3x3 jaar kwam te staan. Dan vind ik dat ik me daar zelf ook aan moet houden. Als je langer aanblijft, keren oude discussies weer terug en dan zit je er minder scherp in. Dat moet je niet willen.'

Waarom bent u destijds begonnen aan deze klus?

'De belangrijkste reden was dat ik vond dat de club een andere koers moest gaan varen. Er moest een andere focus komen en het contact met de achterban kon beter. Ik wilde een ander ZLTO en ik ben geen type dat dan aan de zijlijn blijft staan. 'Ook de samenwerking binnen LTO Nederland was toentertijd nog een uitdaging waar ik wel aan wilde bijdragen.'

En met u als voorman ging ZLTO direct een andere koers varen?

'Nee, zo eenvoudig is dat niet. ZLTO is een complexe organisatie. Ik had niet verwacht dat het me anderhalf jaar zou kosten om de structuur binnen de werkorganisatie en de bestuurskringen van ZLTO en LTO helder voor ogen te krijgen. Het heeft nou eenmaal tijd nodig om erachter te komen wie er aan welke knoppen draait en welke krachten en sentimenten er spelen.'

Q-koorts, reconstructieproces, het bijna omvallen van Amalthea, de Ehec-crisis, de neergang van Vion en de reorganisatie bij ZLTO. Het zijn zomaar wat hoofdpijndossiers die u in de eerste jaren als voorzitter van ZLTO voor uw kiezen kreeg. Hoe verteerde u deze tegenslagen?

'Het zorgde in ieder geval voor een ruime overschrijding van de vooraf ingeschatte vierdaagse werkweek die het voorzitterschap van ZLTO zou vragen. Ik heb onfatsoenlijke uren gevreten. En daar kwam nog bij dat ik in diezelfde fase thuis ook voor grote keuzes stond; wel of niet de ligboxenstal vervangen en de realisatie van het koffiehuis als verbredingstak. Dat was allemaal samen erg pittig.'

De werkorganisatie van ZLTO onderging in 2013 een grondige renovatie. Hoe ging u daar als voorzitter mee om?

'Het was mede mijn taak om de winkel betekenisvol open te houden. ZLTO heeft een mening en die zullen we geven ook. Je moet je blijven focussen op de inhoud, op de dossiers die op dat moment op tafel liggen. Tegelijkertijd hebben we de drie pijlers van de werkorganisatie, belangenbehartiging, projecten en het advies dichter bij elkaar gebracht.'

U zocht regelmatig toenadering tot partijen die niet direct voor de hand lagen. Waarom?

'We hebben de afgelopen jaren inderdaad de podia beklommen van 'vermeende tegenstanders van de boeren'. Denk aan overleggen met Wakker Dier of de klimaatmars van Urgenda. Het gaat er mij niet om dat ik dan met een foto in de media verschijn, maar dat we aan tafel zitten om mee te praten en beslissen over onze toekomst. 'Ik durf te stellen dat ZLTO de meest progressieve landbouworganisatie van Europa is. Je moet vooruit durven denken en handelen. Daarbij moet je het verschil weten tussen belangenbehartiging en belangenverdediging. Oftewel: heb je het doel op de lange termijn voor ogen, of reageer je op wat je overkomt en waar je het niet mee eens bent?

Geef eens een voorbeeld?

'Met groene partners spraken we af dat boeren voor 2028 de emissie uit de stallen zouden terugdringen', in plaats van de wettelijke kaders van 2030 vanuit de wetenschap. Er zitten hier nou eenmaal veel dieren en daar hebben we een verantwoordelijkheid voor. 'Een ander voorbeeld is het mestdossier. We hebben in 2010 zelf om wetgeving gevraagd vanuit de houding dat er blijkbaar wettelijke kaders nodig zijn als we als sector het probleem in twintig jaar tijd niet zelf op hebben kunnen lossen.'

Dat viel niet altijd goed bij de achterban

'Die progressieve koers moet je goed uitleggen aan de leden. Dat je dit doet om de vooroordelen over de agrarische sector te weerleggen en weg te nemen. Want het klopt gewoon niet wat er allemaal beweerd wordt. Je moet de ngo's, de politiek en de kritische burgers meenemen in het verhaal over wat boeren en tuinders allemaal kunnen betekenen voor het milieu en het klimaat. Boeren hebben oplossingen, zo simpel is het.'

Is het dan lastig om te switchen tussen de pet van bestuurder en die van boer?

'Mijn eerste pet past goed. Dat is die van boer. Ik ben bestuurder, maar denk en handel als een boer. Ik heb een strijdbaar karakter, zo van: laat ze maar komen. Maar ik zoek wel altijd de verbinding.'

De strijd met het provinciebestuur rondom het veehouderijbeleid heeft u niet kunnen winnen. Hoe kijkt u daar op terug?

'7-7 was dom en onterecht. Ik heb er alles aan gedaan wat in mijn macht lag om het tij te keren. Ik vind het besluit nog steeds zeer onrechtvaardig. Zoals mijn vader altijd zei: onzin herstelt zichzelf. Het artikel van Bert van den Berg van de Dierenbescherming, waarin hij het opnam voor boeren, is hier een teken van.'

Waar heeft u het verschil kunnen maken?

'Bij het vinden van een oplossing voor de lastige situatie bij Vion: van een bedrijf dat kelderde in waarde, leidend tot een dividendstop, naar een goed draaiend bedrijf dat weer winst maakt, dividend uitkeert aan ZLTO en zelfs uitbreidt. 'Het vroeg veel lef en moed om als aandeelhouder Vion Ingredients te verkopen om Vion Food overeind te houden. Daar ben ik oprecht trots op. Vion draait weer goed en heeft, mede door het ontwikkelen van ketenconcepten, een positieve invloed op de toekomst van veel veehouders.'

De tropenjaren liggen achter u. De overvolle agenda wordt een stuk leger. Wat gaat u met al die vrije tijd doen?

'Koeien melken. Ik heb dat de afgelopen tien jaar zoveel mogelijk zelf gedaan in de weekenden. Nu komen daar de maandag en dinsdag weer bij. En met ons koffiehuis hebben we nog genoeg werk. Ik kijk er ook naar uit om weer meer thuis te zijn. Dat wordt hoog tijd. 'Ik ben recent nog herbenoemd in de Raad van Commissarissen van Vion en in de Raad van Toezicht bij HAS Hogeschool. Dat blijf ik voorlopig gewoon doen. Voor mij geen zwart gat dus.'

Gaat u het voorzitterschap missen?

'Ja. Ik ga het missen om betekenisvol te kunnen zijn voor boeren en tuinders. Dat is waar ik het altijd voor gedaan heb. Ik ben ook nog lang niet uitgeblust. Het beeld dat de buitenwacht heeft van de Nederlandse agrarische sector klopt gewoon nog steeds niet. Ik had graag willen blijven om dat beeld te veranderen. 'Maar zoals ik al zei: ik ben er niet om mijn stoel warm te houden. Het waren tien tropenjaren, maar het is het allemaal waard geweest.'