Evenwicht in fokkerij en melkveebedrijf

Vorig jaar was Jongsteins in Hoogblokland zevende bij de beste melkers van Nederland. Dit jaar was het bedrijf tweede, blijkt uit de onlangs verschenen jaarstatistieken van CRV. Eigenaar Cees de Jong is enigszins bescheiden: 'Die staatjes zijn mooi. Maar waar het echt om draait, is de bedrijfsfilosofie. Dat is zoveel mogelijk melk uit een zo goed mogelijke koe.'

Bij die goede koe hoort een goed en functioneel exterieur. Jongsteins staat op plaats vijf van beste exterieurfokkerij bij de CRV-jaarstatistieken. In 2016 was het bedrijf met J.S. Lucinda een van de Nederlandse vertegenwoordigers bij het Europees Kampioenschap voor Holsteins in het Franse Colmar.

Droom

'Als kind droomde ik ervan dat we zouden worden gewaardeerd om onze koeien. Lucinda was onze hoogste productievaars van het jaar die in Colmar zevende werd in een rubriek van twintig dieren', vertelt De Jong.

Enkele weken geleden deed Jongsteins mee aan de goedbezochte topkeuring in Hoornaar, wat onder meer de reservekampioen oudere koeien opleverde.

Balans

Evenwicht lijkt de sleutel tot dit succes. Zo is er een balans tussen ondernemen en omgeving, zoals weidegang en zonnepanelen. Verder doet de De Jong aan agrarisch natuurbeheer. Dit gras vormt de structuurbron in het rantsoen. Ook teelt de ondernemer suikerbieten en een deel van de tarwe verstrekt hij ontsloten als krachtvoerbron. Verder moet de huisvesting optimaal zijn. Zo maakt het bedrijf gebruik van boxen die bij een test op liggedrag hoge ogen gooide.

Ook kiest Jongsteins voor een balans tussen voer en melkgift. 'Om het voer te enten op het hoge productiedoel, heb je twee sturingsmogelijkheden, de drogestofopname en de energiedichtheid van het rantsoen. Voor de opname zoeken we de best opneembare producten en aan de energiekant zoeken we de meest hoogwaardige producten', vertelt De Jong.

Roterend standweiden

Daarbij past het roterend standweiden. 'Doordat koeien telkens de topjes van het gras pakken, is dit smakelijk en heeft het de hoogste voederwaarde. Ook kuilen is finetuning. We houden de veldperiode binnen de twintig uur om voederverliezen tegen te gaan. Koeien vinden een natte kuil ook smakelijker', legt de melkveehouder uit.

De focus op drogestofopname en energiedichtheid heeft de melkproductie geen windeieren gelegd. Datzelfde geldt voor het drie keer daags melken. Uit nood geboren, doordat De Jong politiek actief werd na het door ziekte plotseling aftreden van de lijsttrekker van de lokale politieke partij. 'Ik stond hoog op de lijst, maar had geen tijd voor een raadszetel. Nu kon ik die zetel niet weigeren. Met drie keer daags melken wisten we de middag vrij te spelen voor raadsvergaderingen.'

Het zorgde voor een enorme boost in melkproductie. In 2014 leverde het bedrijf met honderd koeien 750.000 kilo melk, nu is de melkleverantie met 120 koeien verdubbeld.

Eigen systeem

Niet alleen in de stal en aan het voerhek, maar ook in de fokkerij draait het om balans. De Jong ontwikkelde zijn eigen systeem om tot de ideale koe te komen. Zo worden bij de stierinzet kracht en melktype met elkaar afgewisseld.

'Op een melktypische koe, veel melk, hoog op de benen en niet al te breed, komt een krachtstier, robuust, dikzakkerig en minder melktypisch. Daarbij proberen we in de pedigree om en om aan te paren', legt de ondernemer uit.

Stierkeuze

'Zo komen we tot koeien met sterke ruggen, breedte in het skelet en de uiers en de benen zo goed mogelijk. Verder proberen we de productie in kilo's vet en eiwit via de stierkeuze erbij te houden.'

Het bedrijf zette de de laatste jaren veel Kingboy en Sylver in, net als de Italiaanse Eudon. 'Die laatste is voor ons een correctiekrachtstier, evenals de populaire Doorman.'

Vet en eiwit

Qua productie hebben grammen vet en eiwit per dag alle aandacht van De Jong. Zeker sinds zuivelonderneming Royal FrieslandCampina de negatieve grondprijs voor water heeft afgeschaft, zijn gehalten onbelangrijk.

'Op grammen vet en eiwit is ook qua inkomen het meest te halen. We hebben extreme gehalten, 3,60 procent vet en 3,41 procent eiwit. Dat vet zouden we kunnen verhogen door de koeien op stal te houden. Maar als je structureel boven de 3 kilo vet en eiwit per dag zit, dan ben je qua saldo door collega's onverslaanbaar', zegt De Jong.

Topkoe uit Engeland

De melkveehouder wil de liefhebberij ook omzetten in extra omzet en aanwas. Daarbij richt hij zich op 3 cent boven het gemiddelde. Om dit te ondersteunen, heeft hij de topkoe Sanchez-dochterWyndford Erle uit Engeland gehaald.

'Wyndford Erle is een koe met tien generaties excellent en alleen waanzinnige koeien in de vrouwelijke lijn. De koe is beroemd in eigen land, net als haar Formation Erle-koefamilie. Door voor deze koe te kiezen, hebben we bewust afstand genomen van genomics. 'Simpelweg goeie koeien' is daarom onze slogan. Ik beschouw genomics als een begroting, terwijl je het beste conclusies kunt trekken uit de jaarresultaten.'