5 vragen over de vervanging van grasland door bouwland

Komt er minder grasland?

Het Louis Bolk Instituut, het kennisinstituut voor duurzame landbouw, voeding en gezondheid in Bunnik, signaleert dat een grootschalige omzetting van gras- naar bouwland dreigt. Niet alleen vanwege het wegvallen van de derogatie, maar ook door de hoge grondprijzen. Grasland is economisch gezien minder aantrekkelijk en er wordt gekozen voor andere gewassen, zoals aardappelen. Daarbij zorgt een voorgenomen krimp van de melkveestapel tot een lager aandeel grasland.

Waarom is hier aandacht voor nodig?

Grasland zorgt voor een aantal ecosysteemdiensten die een bepaalde meerwaarde hebben ten opzichte van bouwland. Zo heeft grasland een positieve rol als het gaat om klimaat, waterkwaliteit en biodiversiteit.

Zowel blijvend grasland, tijdelijk grasland als seminatuurlijk grasland scoort in variabele mate beter dan bouwland op de ecosysteemdiensten bodemkwaliteit, waterregulering, CO2, waterkwaliteit, bovengrondse en ondergrondse biodiversiteit en landschap.

Welk grasland is het best?

Seminatuurlijk grasland draagt in grote mate bij aan de levering van ecosysteemdiensten door weinig bemesting en permanente begroeiing. Permanente begroeiing scoort het nagenoeg op alle ecosysteemdiensten beter dan bouwland. Minpunt is de mindere opbrengst ten opzichte van productief grasland.

Blijvend grasland doet het beter dan seminatuurlijk grasland op het gebied van bodemkwaliteit, waterregulering, ondergrondse biodiversiteit en CO2. Dit komt mede door de toevoer van organische stof. Op het gebied van de uitstoot van ammoniak scoort bouwland, net als grasland, laag door de emissiearme aanwending van mest.

Wat gaat er mis met de overstap op bouwland?

Niet alleen wordt een groot aantal ecodiensten verminderd, maar ook leidt de overstap tot een enorme toename in de uitstoot van broeikasgassen en uitspoeling van nitraat. Hierdoor zou volgens het instituut de klimaat- en waterkwaliteitsdoelen voor landbouwgronden verder uit beeld verdwijnen.

Wat moet er volgens het instituut gebeuren?

Het Louis Bolk Instituut pleit voor een combinatie van directe sturing door de overheid. Dat kan bijvoorbeeld door opgekochte hectares te benutten. Daarnaast is indirecte sturing een oplossing, waarbij ondernemers worden vergoed voor het leveren van ecosysteemdiensten.