'Kabinet negeert makkelijke oplossing: kruidenrijk grasland'

Kruidenrijk grasland zorgt voor een hogere productie van melk per kilo stikstof – gemiddeld 80 kilo –, minder verdroging en lager gebruik van kunstmest dan het monotone Engels raaigras. Melkproductie met raaigras levert gemiddeld maar 45 kilo melk per kilo stikstof op, bleek uit een pilot van LTO en duurzaamheidsorganisatie Urgenda waaraan 811 boeren meededen.

Het zou een abc'tje moeten zijn in politiek Den Haag: stimuleer kruidenrijk grasland. Meer productie voor dezelfde stikstofuitstoot en minder belasting van natuur en milieu. Toch maakt de coalitie de overstap op kruidenrijk grasland juist moeilijker. Want de zaden hiervoor zijn ongeveer dubbel zo duur als die voor Engels raaigras: 300 euro per hectare. Een voorgenomen subsidie om kruidenrijk grasland te stimuleren is geschrapt om zo een bezuinigingetje in te kunnen boeken.

Transitiefonds

Tegelijkertijd reserveert het kabinet wel 24 miljard euro in een transitiefonds waarvan de opbrengst onzeker is. En dat terwijl met bewezen aanpassingen behapbare stappen kunnen worden gezet.

Het probleem met Engels raaigras is dat het amper groeit. Agrariërs proberen dit te compenseren met het strooien van kunstmest of het ploegen van de droge bodem. Dat is weer schadelijk voor de kwaliteit van de natuur. Milieuorganisaties noemen het 'grasfalt'.

Nee, dan kruidenrijk grasland. De kruiden gaan met hun wortels dieper de bodem in, waardoor er meer lucht en water in de bodem komen. Het trekt vogels en insecten aan. Door de grote diversiteit is het grasland ook beter bestand tegen droogtes of juist lange periodes van regenval.

Hoeveelheid melk

Door de intensivering van de landbouw en het gebruik van kunstmest is de hoeveelheid melk van 80 naar 45 kilo gedaald per kilo stikstof die aan de grond wordt toegediend. Wanneer de bodem met 30 procent wordt gestimuleerd door kruidenrijk grasland, komt de productiviteit weer op 80 kilo per kilo stikstof. De verschillende kruiden zorgen ook voor betere voeding voor het vee en dragen daarmee bij aan de diergezondheid.

Als compensatie voor de geschrapte subsidie verwijst het kabinet boeren nu door naar geld uit de Europese ecoregeling. Per hectare ontvangt de boer minimaal 60 euro en maximaal 200 euro. Maar aan deze regeling zijn strikte voorwaarden verbonden. Zo mag de subsidie alleen worden aangevraagd voor hectares productief kruidenrijk grasland. Zo wordt het minder aantrekkelijk om meer land in te zaaien met kruidenrijk grasland.

Boekhoudkundige grijpstuiver

Het mag niet zo zijn dat zo'n eenvoudige stap met zoveel voordelen wordt geschrapt voor een boekhoudkundige grijpstuiver.

Boerennatuur heeft berekend dat jaarlijks 21,8 miljoen subsidie nodig is voor kruidenrijk grasland op 72.750 hectare. Dit kan rechtstreeks via de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland of via een specifieke uitkering naar de provincies. Volt stelt voor dat beide opties worden onderzocht, zodat we eindelijk een perspectief geven aan boeren die willen boeren met de natuur.