LTO: boer dreigt af te haken bij complexe Nederlandse invulling GLB

Met die woorden reageert LTO op de Kamerbrief die landbouwminister Henk Staghouwer vrijdag naar de Tweede Kamer stuurde over het Nationaal Strategisch Plan (NSP). Dat is de Nederlandse invulling van het GLB. Om in aanmerking te komen voor de basisvergoeding moeten boeren en tuinders aan een aantal nieuwe vereisten voldoen.

'De vereiste om 4 procent van het bouwland niet-productief te laten (GLMC8) en bufferstroken langs waterlopen aan te leggen (GLMC4) zijn moeilijk of zelfs niet toe te passen in de bedrijfsvoering van veel telers en zijn de grootste bottleneck voor deelname aan het GLB', geeft voorzitter Tineke de Vries van LTO Nederland-vakgroep Akkerbouw en Vollegrondsgroente aan.

Ecoregelingen

De Vries pleit voor meer mogelijkheden in de nieuwe ecoregeling en om van 2023 een 'leerjaar' te maken. 'Veel EU-lidstaten vragen in Brussel al om onderdelen van het nieuwe GLB later in te voeren gezien de complexiteit en enorme tijdsdruk. Boeren hebben behoefte aan snelle duidelijkheid, want zij plannen nu hun bouwplannen voor dit najaar en 2023.'

LTO vindt het onacceptabel dat veel boeren en tuinders een jaar niet mee kunnen doen aan het GLB. 'We begrijpen dat de tijd kort is en de materie complex, maar onze boodschap is niet nieuw. Als de minister dit doorzet, is er sprake van onzorgvuldig beleid.'

Weinig opties

De nieuwe ecoregeling, zoals die is opgenomen in het Nationaal Strategisch Plan (NSP), bevat voor veel boeren te weinig opties. Het gevolg is dat met name de plantaardige sectoren onevenredig hard worden getroffen in de landelijke invulling van het GLB, weet De Vries.

'Duurzaamheidsdoelen, die LTO steunt, worden zo niet gerealiseerd en de inkomenspositie van boeren en tuinders komt verder onder druk te staan. Dat blijkt uit het verslag van een GLB-praktijktoets die vrijdag door het ministerie van LNV naar de Tweede Kamer is gestuurd.'

Meer dan de helft voldoet niet aan voorwaarden

Meer dan de helft van de ondernemers kan in 2023 volgens haar helemaal niet meer meedoen, omdat zij niet kunnen voldoen aan nieuwe voorwaarden. 'LNV heeft aan de hand van de tweede praktijktoets de puntenwaardering voor enkele eco-activiteiten aangepast om de ecoregeling voor meer boeren en tuinders toegankelijk te maken, maar dit zal vooral akkerbouwers en groenten- en fruittelers niet helpen.'

Ook voor schapen- en vleesveehouders dreigt een hard gelag, verzekert De Vries: 'Er is geen duidelijkheid over een vervolg op de bestaande graasdierenvergoeding. Het is ook onmogelijk om in de ecoregeling te scoren op dierenwelzijn.'

Voorstellen

LTO Nederland heeft de afgelopen twee jaar voortdurend gepleit om meer activiteiten voor 2023 aan de ecoregelingen toe te voegen. Als voorbeelden noemt de vakgroepvoorzitter niet-kerende grondbewerking, precisielandbouw op basis van taakkaarten, gebruik van vaste mest en compost, tijdelijk grasland als rustgewas, teelt van vezelgewassen, biologische bestrijdingsmethoden en dierenwelzijn.

Daarnaast is nog veel onduidelijk over de relatie met het zevende actieprogramma Nitraatrichtlijn, het agrarisch natuurbeheer en hoe boeren kunnen handelen in samenwerkingsverbanden, verklaart De Vries. 'Nederland is in de Europese Unie geen uitzondering. Zestien lidstaten drongen afgelopen week bij de Europese Commissie aan op uitstel van bepaalde onderdelen, zoals de eis van 4 procent van niet-productief bouwland.'

LTO vindt dat Nederland zich bij deze eis aan moet sluiten, gezien de veel te korte tijd en de complexiteit. 'LNV wil de definitieve versie van het NSP in juli indienen in Brussel, maar dan kan het nog maanden duren voordat de Europese Commissie groen licht geeft.'

Kamerbrief

Minister Henk Staghouwer gaf vrijdag in een Kamerbrief aan dat hij per 2024 het aantal eco-activiteiten wil uitbreiden, zoals niet-kerende grondbewerking en precisielandbouw. 'De enige nieuwe activiteit in 2023 is biologische bestrijding van uienvlieg. Dat is maar één van de vele voorstellen die LTO gedaan heeft', stelt De Vries.

'Indien er geen volwaardig NSP ligt waarin gelijkwaardige kansen zijn voor alle sectoren om deel te nemen, dient de overheid flexibel met het beleid om te gaan en uitstel aan te vragen in Brussel', benadrukt ze.