Prentenboek moet gesprek over veenweide op gang brengen

Niet alleen de boer, ook de burger is aan zet om verandering in het veenweidelandschap te brengen, betogen Eddy Wymenga en Ysbrand Galama in hun prentenboek Waterland, land van de toekomst.

Het is het sluitstuk van eeuwen van voortgaande waterbeheersing. Nadat de zee is buitengesloten en met gemalen en sluizen het waterpeil in de Friese boezem vanaf 1967 is vastgepind, lijkt de sprong van afwatering naar óntwatering een logisch vervolg.  
In de ruilverkavelingsgolf die nadien over Friesland spoelt worden weilanden vergroot en sloten strakgetrokken. Bij het polderbeheer staat de afvoer van water voorop. Op droger land groeit immers meer gras en je kunt er beter uit de voeten met de zwaardere trekkers en machines die opkomen in de parallel lopende mechanisatiegolf.  
In de Friese veenweidegebieden ligt de sleutel voor het bereiken van dat ideaalbeeld in de diepontwatering. Het idee is eenvoudig: door het slootpeil een meter of meer onder maaiveldhoogte te brengen, trek je het land droog. Nergens in Nederland wordt dit drastischer toegepast dan in Friesland. Het is een halve eeuw later ook de basis van veel uitdagingen in de feangreiden: maaivelddaling, de uitstoot van broeikasgassen en verlies aan
© Niels de Vries

Flinke stapels doortimmerde rapporten en visies zijn inmiddels geschreven over het Friese veenweidegebied en de plannen daarvoor. Het prentenboek 'Waterland, land van de toekomst' van de boerenzonen Eddy Wymenga (auteur) en Ysbrand Galama (tekenaar) is een uitzondering hierop. Het brengt de veenweideproblematiek luchtig met hier en daar een kwinkslag.

Wymenga duikt met zijn prentenboek in de historie en ontwikkeling van het gebied. Hij gaat terug naar de periode van voor de dijken, de eerste bewoners die terpen aanlegden. Ook de dijkverhoging door de monniken komt aan bod, evenals het ontstaan van polders, de landbouw, de veenafgraving, de invloed van oud-minister Sicco Mansholt, ruilverkavelingen, drainage en verlaging van het waterpeil. De schrijver kan het niet laten om ook een pagina aan de Elfstedentochtwinters te wijden, om de klimaatverandering te duiden.


Discussie

De huidige opgaven in het veenweidegebied zijn complex. 'Hoe moeten we omgaan met klimaatverandering, bodemdaling en grootschalig verlies aan biodiversiteit?' In dat gesprek willen schrijver en tekenaar met hun werk de discussie op gang brengen. De oproep van het tweetal is helder: durf te veranderen, zodat er een landschap komt waar boeren toekomst hebben met ruimte voor water en biodiversiteit. Ze willen hiermee niet met de vinger naar de individuele boer wijzen, het gaat om een maatschappelijk probleem. De burger moet bijvoorbeeld meer voor voedsel betalen.

De grote vraag blijft of deze burger dat ook werkelijk gaat doen en of het boek hiermee niet te optimistisch is ingestoken. Zolang er geen goed verdienmodel ligt voor de veenweideboer worden de melkveehouders alsnog het kind van de rekening in het veenweidegebied.


Waterland, land van de toekomst, Eddy Wymenga en Ysbrand Galama, Uitgeverij Bornmeer, ISBN: 9789056156725

Bekijk meer over:

Lees ook

Marktprijzen

Meer marktprijzen

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Dinsdag
    13° / 11°
    75 %
  • Woensdag
    12° / 11°
    20 %
  • Donderdag
    10° / 7°
    10 %
Meer weer