Extensief bedrijf worstelt met eisen PlanetProof

Veevoerleveranciers komen vaak extensieve melkveebedrijven tegen die niet kunnen voldoen aan de CO2-eisen van PlanetProof-melk. Het betreft vooral extensieve melkveebedrijven met een relatief lage veebezetting en daarmee vaak gepaard gaande lagere melkproductie per koe en relatief veel jongvee.

De CO2-productie wordt per kilo melk berekend via de Kringloopwijzer. Hoe hoger de melkproductie per koe en hoe lager de jongveebezetting, hoe lager de CO2-emissie.

Een van de bedrijven die niet meer in aanmerking komen voor de PlanetProof-toeslag, is melkveehouderij Wijgman uit het Gelderse Leuvenheim. Jaap, Hetty en Sander Wijgman houden in de uiterwaarden van de IJssel honderd koeien op 90 hectare grond waarbij sprake is van veel natuurbeheer.

Brief

De melkveehouders waren gestart met het leveren van PlanetProof-melk, maar kregen per brief de mededeling van FrieslandCampina dat ze niet meer voldeden aan de gestelde maximumuitstoot van CO2.

Een van de oorzaken was de aankoop van een partij snijmais. Die was hun in 2018 aangeboden, nadat de onrust op de voermarkt die door de extreme droogte was ontstaan, weer was verdwenen en de prijs flink was gedaald.

Akkerbouwtak

Ook speelt de akkerbouwtak op hun bedrijf een rol bij de berekening van de CO2-productie en de mineralenbenutting. 'Onze voerleverancier is gespecialiseerd in graanverwerking en opslag. Als we het zelf rechtstreeks aan ons vee voeren, gaat dat ten koste van de mineralenbenutting, want de veevoerleverancier levert standaard een product van hoge kwaliteit', zegt Jaap Wijgman.

'Of dat ons zelf ook lukt als we het graan zelf verwerken, weten we niet zeker. Het kan toch ook niet de bedoeling zijn dat de rantsoenbenutting lager wordt?'

Protocol

Voor FrieslandCampina was het feit dat Wijgman voldoet aan alle andere criteria die PlanetProof stelt, geen reden om coulance te betrachten. Het zuivelconcern werkt volgens een protocol van Stichting Milieukeur. Dit protocol zit de familie dwars.

Volgens de ondernemers wordt er geen rekening gehouden met de CO2 uit de lucht die door hun grasland wordt vastgelegd. Ook vinden ze dat een adviesbureau moet berekenen of ze aan de PlanetProof-criteria en in het bijzonder de CO2-module voldoen.

'We willen zelf in staat zijn om in te schatten of we voldoen aan de leveringscriteria, juist ook om de gevolgen van dit soort managementbeslissingen als de aankoop van een grote partij ruwvoer te voorkomen.'

Vanzelfsprekend

Hun belangrijkste bezwaar is dat deelname aan PlanetProof voor de ondernemers vanzelfsprekend leek, omdat ze een extensief melkveebedrijf hebben in de uiterwaarden van de IJssel met veel natuurbeheer, een lage veebezetting en een lage ammoniakproductie per hectare, weinig kunstmestverbruik en volop weidegang.

Des te groter was hun verbazing dat ze niet in aanmerking komen voor de levering van PlanetProof-melk. Toch geeft de familie de ruime jongveebezetting niet op, omdat de verkoop van fokvaarzen extra geld oplevert.

Ook hebben de ondernemers nu een strooiselpotstal voor hun jongvee die kwalitatief hoogwaardige stromest oplevert voor hun gemengde bedrijf met graanteelt. 'Ons bedrijf past toch precies in het plaatje van PlanetProof? Als we meer melk per koe en per hectare gaan produceren, voldoen we er dan wel aan?'

Allocatie

Johan Temmink, specialist mest en mineralen bij ForFarmers, zegt dat de gestegen CO2-productie op melkveehouderij Wijgman te maken heeft met de allocatie.

'Welk deel van de CO2-emissie wordt aan de melkproductie toegerekend en welk deel aan de vleesproductie? Het ene jaar vindt er meer vervanging plaats en worden er meer vaarzen voor de export verkocht dan het andere jaar. Het is belangrijk te weten hoe de CO2-emissie wordt berekend. Alleen dan kun je kijken wat er op een bedrijf voor aanpassingen mogelijk zijn.'

Informatiebijeenkomsten

Strategisch programmamanager Wiebren van Stralen van FrieslandCampina benadrukt dat het niet eenvoudig is om aan de PlanetProof-criteria te voldoen. 'We hebben tijdens informatiebijeenkomsten altijd duidelijk gemaakt dat negen van de tien melkveehouders niet in aanmerking komen.'

Door een gewogen gemiddelde te berekenen van meerdere jaren wordt voorkomen dat incidenten in de bedrijfsvoering verstrekkende gevolgen hebben. Vaker dan één keer per jaar een berekening maken is met de huidige Kringloopwijzer niet mogelijk en het maken van een prognose ook niet.

Van Stralen geeft toe dat de Kringloopwijzer geen rekening houdt met de vastlegging van CO2 door grasland. Indirect overigens wel vanwege de minimumeis voor het percentage blijvend grasland.