Druk op mestmarkt niet verder toegenomen

Mestverwerkingsinstallatie Merensteyn van producentencoöperatie Mestac in het Noord-Limburgse Ysselsteyn gaat opschalen van 100.000 naar 175.000 kuub mest per jaar. De hoge prijzen voor mestafzet en het perspectief dat de afzet van mineralenconcentraat in het kader van kringlooplandbouw biedt, geven Mestac voldoende vertrouwen om de capaciteit die de installatie heeft volledig te gaan benutten.

Vooralsnog is de installatie van Mestac het enige concrete voorbeeld van toenemende mestverwerkingscapaciteit, naast de opschaling van het project kunstmestvrije Achterhoek. De mestverwerkingsinstallaties van Jan Bakker in Harderwijk, Bio-Mineralen in Roosendaal en Eraspo in Asten staan op het punt om daadwerkelijk verschil te kunnen maken op de mestmarkt.

• Lees ook: Mestverwerking voetje voor voetje naar keerpunt

Kleine stappen

Jarenlang hebben vergunningverlening door lokale overheden, financieringsmoeilijkheden en operationele problemen significante opschaling van de mestverwerkingscapaciteit in Nederland in de weg gestaan. Al worden er links en rechts wel kleine stappen gezet.

In Noord-Brabant werd de gemeente Oss door de provincie gemaand werk te maken van vergunningverlening voor mestverwerker Mace en in het Gelderse Apeldoorn verwacht Greenferm in september 2019 te kunnen beginnen met mestverwerking.

Honderdduizenden tonnen

In beide gevallen gaat het om projecten met een aanzienlijke schaal van honderdduizenden tonnen mest. De Provinciale Staten van Overijssel nemen 27 februari een besluit over de geplande mestverwaardingsinstallatie Twence.

Het mestaanbod is gedaald, door de krimp van de melkveestapel. In november 2018 werd maar liefst 7 procent minder melk aangevoerd dan in november 2017.

Ook dit jaar zal het aanbod van rundveemest door de invoering van de fosfaatregelgeving dalen, zij het in mindere mate dan afgelopen jaar. Bij iedere transactie van fosfaatrechten wordt er immers 10 procent afgeroomd. Maar deze afroming is ook bedoeld voor het steunen van jonge boeren en mogelijke andere groepen veehouders bij de aankoop van fosfaatrechten.

Effect op mestaanbod

De voorgenomen krimp van de varkensstapel gaat waarschijnlijk een groter effect hebben. Of dat in de loop van 2019 al verlichting zal geven op de mestmarkt, durft niemand te zeggen. De warme sanering van de varkenshouderij moet nog worden uitgewerkt. Zodra de details van de regelgeving bekend zijn, duurt het nog even voordat het effect heeft op het mestaanbod.

Aan de afzetkant speelt de afzet van mest naar Duitsland een cruciale rol. Aangepaste Duitse mestwetgeving in 2017 was er de oorzaak van dat de totale mestafzetcijfers vorig jaar aanzienlijk lager uitpakten dan de jaren ervoor.
Deskundigen zijn het erover eens dat de balans zich komend voorjaar mogelijk gaat herstellen, omdat er nu eenmaal tijd overheen gaat voor er een nieuw evenwicht is ontstaan. De mestplaatsingsruimte in Duitsland is weliswaar verkleind, maar er is nog steeds een mesttekort, zeker op grotere afstand.