Boer moet kiezen door komst van zonneparken

Analyse Drenthe Joost de la Court 04 feb 2017 om 13:46uur

In de Drentse Veenkoloniën liggen plannen voor de aanleg van een groot aantal zonneparken. Samen beslaan ze inmiddels een oppervlakte van zo'n 900 hectare. En de Drentse boeren staan niet alleen. Ook in de andere noordelijke provincies bloeien de nodige initiatieven op.

Onder andere bij Veendam, Emmen, Stadskanaal, Delfzijl, Coevorden en Eemshaven staan zonneparken in de startblokken. Al hangt het nog wel van de subsidie af of ze ook van de grond komen. Steeds meer boeren maken nu een duidelijke keuze voor de aanleg van een zonnepark op landbouwgrond. Kennelijk is het een goed verdienmodel.

Belangrijk is dat boeren die worden benaderd om deel te nemen aan dergelijke initiatieven niet te lichtvoetig handelen. Niet voor niets hanteert LTO Noord een afwegingsladder hoe om te gaan met de productie van zonne-energie. Eerst de daken van agrarische gebouwen vol leggen, dan overhoeken benutten die niet in productie zijn en pas daarna landbouwgrond inzetten is de richtlijn.

Twintig jaar

Dat advies aan LTO Noord-leden kwam er niet voor niets. Installatie van zonneparken op landbouwgrond verandert de landbouwstructuur. Een zonnepark staat er immers minstens twintig jaar en al die tijd kun je op die grond geen gewassen verbouwen. Het legt bedrijven en daarmee de sector vast, waarbij anders ieder jaar een keuze wordt gemaakt welk gewas er groeit.
Aan de ene kant biedt het agrarische bedrijven vastigheid. Aan de andere kant maakt het hun minder flexibel om via de grond in te spelen op de laatste ontwikkelingen in de markt.

Naast de bedrijfseconomische afweging speelt een ethische discussie mee. Die gaat over het inruilen van landbouwgrond voor energieproductie. Gezien de groei van de wereldbevolking zou het voeden van al die nieuwe monden de voorkeur verdienen. Ook hierin moet een aspirant-producent van zonnestroom een eigen afweging maken.

Asbestdaken saneren

Maar er speelt meer. Veel boeren moeten voor 2024 ook nog hun asbestdaken saneren. Juist de combinatie met de aanleg van een zonnedak op een boerenschuur maakt dat aantrekkelijk. Daarbij is saneren van die daken ook nog eens in het belang van de volksgezondheid.

Niet alleen de boer staat voor keuzes, ook bij LTO wordt gediscussieerd of de afwegingsladder nog voldoet. Voor de aanleg van zonneparken op boerengrond moet ook het bestemmingsplan worden aangepast.

Discussie

Daarmee wordt het tijd voor een discussie tussen boeren en externe partijen over de inzet van landbouwgrond voor maatschappelijke doelen. Eerder werd die al gevoerd voor natuurontwikkeling, wat leidde tot afspraken over harde grenzen en een totaaloppervlak. Misschien dat dit ook voor zonneparken een oplossing biedt.