Geitenhouder Van Rooij: 'Na groei ligt focus nu op levensduur en productie'

De geiten liggen, staan of lopen in het schone, droge stro. Ze zijn onderverdeeld in zes groepen, ingedeeld op melkgift. Door per groep het rantsoen aan te passen, worden de dieren naar behoefte gevoerd. Terwijl de buitenthermometer 6 graden Celsius aangeeft, draaien de ventilatoren in de stal. 'Op minimaal niveau, ze blazen de stallucht richting de luchtwasser die de lucht zuivert van ammoniak', legt Van Rooij uit.

De Noord-Brabantse geitenhouder heeft de zijkanten van de stal open, de luchtwasser was een vereiste voor de vergunningverlening. Het bedrijf ligt op 150 meter van de Loonse en Drunense Duinen, een Natura 2000-gebied. De luchtwasser werkt goed, klinkt de melkgeitenhouder tevreden. 'We hadden een proefstalstatus, waardoor de zijkanten open konden blijven. Daarbij werd uitgegaan van een ammoniakreductie van 45 procent, de metingen laten een reductie van 69 procent van de uitstoot zien.

Van Rooij is tevreden met de situatie op zijn geitenhouderij. 'Dit bedrijf is goed door ons als familie te runnen, met hulp van melkers. Met nog meer geiten heb ik voltijds personeel nodig en dat probeer ik te vermijden.' Het bedrijf heeft nu de maximaal vergunde 1.300 melkgeiten. De dieren produceren jaarlijks 1,8 miljoen kilo melk.

Elf jaar nadat Van Rooij in het bedrijf stapte, zijn vader Rob en moeder Noor naar het dorp verhuisd. Zijn vader werkt nog wel dagelijks mee, zijn moeder had altijd een baan buitenshuis. Van Rooij woont nu zelf op de boerderij en nam vorig jaar het bedrijf over.

Heeft de overname van het bedrijf hem veranderd? 'Sinds ik in de maatschap ben gestapt, nam ik geleidelijk steeds meer verantwoordelijkheid. Hierdoor was de overname een formaliteit', reageert van Rooij. 'Ik denk dat het voor mijn vader lastiger was, hij was niet langer het aanspreekpunt voor erfbetreders en werd voorbijgelopen. Voor mij was de dag dat zij verhuisden toch een grote verandering, ik woonde er echt alleen.'

Nu op dit bedrijf de grens in aantal dieren is behaald, ligt de focus meer op optimalisatie door extra te letten op levensduur en melkproductie. Zo is de melkstal vernieuwd en voorzien van melkmeting en dierherkenning. De dagelijkse melkgift is cruciaal om de geiten gerichter te voeren. Deze methode wordt ook ingezet om geiten te selecteren voor de volgende generatie. Als extra hulpmiddel worden iedere acht weken via de melkcontrole de vet- en eiwitgehalten bepaald.

Tekst gaat verder onder kader.

Daarnaast is er extra focus op dierenwelzijn, om de dieren gezonder te houden en ouder te laten worden. Naast goede klimaatomstandigheden gaat het ook om ruimte. 'Ik wil in de toekomst het oppervlak per geit verder vergroten, omdat dit ook een gunstig effect heeft op die levensduur', licht van Rooij toe.

De huisverkoop van Amalthea-kaas is een succes en een welkome aanvulling. Het past in zijn visie van lokale verbondenheid: alle mest wordt op eigen grond verwerkt, het voer komt van eigen land en het eindproduct wordt lokaal verkocht. Van Rooij verkoopt nu ook eieren van eigen kippen. Hij wil die verkoop uitbreiden met andere streekproducten en in de toekomst wellicht zelfgeteelde gewassen. De succesvolle huisverkoop dankt hij ook aan de natuurlijke en toeristische omgeving.

Ondanks de gunstige ligging wil Van Rooij zeker geen camping beginnen. 'De geitenhouderij is de belangrijkste tak op het bedrijf. Dat vraagt alle aandacht en ik wil niets ondernemen waardoor die aandacht voor de geiten verslapt. Andere activiteiten moeten wel passen bij die 'corebusiness'.'

Verbod op gewasbeschermingsmiddelen

Ook hierbij blijft de omgeving, het natuurgebied op 150 meter afstand, een uitdaging. Zeker nu Noord-Brabant een generieke maatregel wil nemen rond Natura 2000-gebieden. Zonder natuurvergunning wordt het niet mogelijk om in een straal van 200 meter nog grondwater te onttrekken of gewasbeschermingsmiddelen te gebruiken. Van Rooij betwijfelt de effectiviteit van een volledig verbod op bestrijdingsmiddelen, omdat het falen van een hele teelt zonde is van de gemaakte investeringen en uitstoot.

'Ik ben voorstander van zo min mogelijk gewasbeschermingsmiddelen. Wel wil ik ze kunnen gebruiken wanneer het echt nodig is om een teelt te redden.' Met een verbod kan Van Rooij enkel gras en mais telen, waarbij de opbrengst minder wordt. Die werkwijze past niet goed bij zijn ambities op het vlak van optimalisatie. 'Dat kan leiden tot een gedwongen overstap naar biologisch om een extra meerprijs op de melk te krijgen. Dit zou een strategische, maar geen eigen keuze zijn.'

Vooralsnog is Van Rooij tevreden met de ontwikkeling van zijn geitenhouderij in de afgelopen tien jaar. Hij is vooral trots op het hele bedrijf en de vernieuwing die is doorgemaakt. 'We hebben eigenlijk van de grond af een compleet nieuw bedrijf weten te realiseren. Dit is het bedrijf zoals ik het wilde hebben. De stal bevalt goed; moest ik het nu opnieuw doen, dan was die nagenoeg hetzelfde. Wel zouden er kleine verbeterpunten zijn die op de markt kwamen toen de huidige stal al klaar was.'

Wat zijn de wensen van de ondernemer voor de toekomst? 'Ik wil naar meer eigen grond. Nu is het nog veel losse grond', stelt Van Rooij. 'Misschien in combinatie met de overname van een stoppend bedrijf. Daar zou ik wellicht de jonge geiten willen houden, zodat ik hier meer ruimte heb voor de melkgeitenstapel. Daarbij is welzijn een belangrijk item. Denk bijvoorbeeld aan weidegang voor de jonge dieren.'

En hoe gaat het persoonlijk? 'Ik heb sinds een jaar een vriendin', glimlacht Van Rooij. 'Achter is nu alles op orde, binnen zijn grote aanpassingen twintig jaar uitgebleven. Kijkend naar de toekomst is dit een mooi moment om het huis naar eigen wens in te richten.'