Nederlandse melkprijs is nog 2 à 3 cent te hoog

Zuivelfabrieken op het Europese vasteland hielden melkprijzen stabiel tot september, waarna Royal A-ware, Lactalis en Royal FrieslandCampina in november recordverlagingen doorvoerden van 7 cent. Deze vertraagde correctie van melkprijzen betekent ook een vertraagde reactie van boeren op marktomstandigheden. Het einde van melkprijsverlagingen is nog niet in zicht, schrijft Rabobank in de kwartaalupdate.

De ife-Rohstoffwert is de theoretische waarde van melk, berekend door te kijken wat zou kunnen worden verdiend als melk wordt opgesplitst in boter en mageremelkpoeder en deze producten tegen de huidige marktprijzen worden verkocht. Deze waarde is sneller teruggelopen dan de melkprijs die Nederlandse zuivelaars uitbetalen.

Het verschil was in oktober bijna 10 cent, wat een forse correctie nodig maakte. Voor december schat RaboResearch, op basis van de melkprijzen van Arla en FrieslandCampina, dat er nog steeds 2 à 3 cent meer wordt uitbetaald dan uit de spotmarkt kan worden gehaald.

Langere houdbaarheid

Door het ruime aanbod aan melk geven producenten prioriteit aan producten met een langere houdbaarheid. Die producten bieden meer kans om later te profiteren van verbeterde marktomstandigheden, dus bijvoorbeeld poeder en boter boven kaas. De productie van mageremelkpoeder is de afgelopen maanden met dubbele cijfers gestegen, wat het ruime melkvolume weerspiegelt.

Vollemelkpoeder blijft ondertussen achter vanwege het gebrek aan concurrentiekracht van de EU op wereldmarkten. De export van mageremelkpoeder biedt weinig verlichting: dit jaar tot nu toe slechts +3 procent, ondanks concurrerende prijzen. Dit komt deels door problemen met de halalcertificering voor Algerije, de grootste exportbestemming van de EU voor mageremelkpoeder. Het land importeerde dit jaar 37 procent minder van dit melkpoeder.

Naarmate de voorraden boter en melkpoeder toenemen, is de belangrijkste vraag wanneer de kaasprijzen beginnen te stijgen. Dit zou het begin betekenen van voorraadafbouw en een bredere herstelbeweging in zuivelprijzen. Rabobank verwacht dat boter- en melkpoederprijzen volgen zodra voorraden terugkeren naar niveaus die passen bij de tijd van het jaar.

Prille indicatoren

Rabobank verwacht dat dit nog wel enkele maanden kan duren. Prille indicatoren voor herstel ziet de bank ook. In de Verenigde Staten zijn in oktober voor het eerst sinds vijftien maanden weer meer koeien bij slachthuizen aangeleverd. Die stijging zet in de eerste weken van november door.

Daarmee begint de daling van de Amerikaanse melkprijs invloed te krijgen. Deze prijs, verdeeld over Class III voor mageremelkpoeder en boter en Class IV voor kaas, is gedaald. Omgerekend naar Nederlandse gehaltes betekent het dat er 29 euro voor Class III-melk wordt betaald en 32,60 euro voor Class IV-melk.

In Nieuw-Zeeland heeft Fonterra de melkprijsverwachting voor het jaar, van juni tot mei 2026, eind november naar beneden bijgesteld. Die staat nu op 9,50 Nieuw-Zeelandse dollar per kilo melkbestanddelen, wat 37,60 euro is met Nederlandse gehaltes. Op termijn heeft dit wellicht ook invloed op de hoeveelheid melk uit het land in het zuidwesten van de Grote Oceaan.

De grootste groei kwam uit Zuid-Amerika, dat al in het tweede kwartaal zorgde voor grote marktoverschotten. Ook deze groei lijkt nu terug te lopen, met cijfers die zijn teruggevallen naar enkele procenten. Het al eerder genoemde Ierland lijkt iets terug te veren na aanhoudende melkprijsdalingen, al is dat ook nog pril en speelt het slechte weer een rol.