Compost verhoogt weerbaarheid tegen bodemgebonden ziekten

Glastuinbouw Nederland meldt dat het gebruik van champost, groencompost of vermicompost tot minder uitval door phytophthora, pythium, fusarium en verticillium heeft geleid. Het project is uitgevoerd door Wageningen University & Research en de business unit Glastuinbouw, en is gefinancierd vanuit het programma Het Nieuwe Doen in Plantgezondheid van Kennis in je Kas.

In de vetplant kalanchoë is getest of compost de ondergrondse weerbaarheid tegen phytophthora en de bovengrondse weerbaarheid tegen bladluizen kon verhogen. De resultaten over 2024 tonen een verhoogde weerbaarheid tegen bladluis na toevoeging van groencompost en champost. Voor phytophthora was dezelfde trend te zien, al was die niet significant verschillend. De resultaten kwamen naar voren in zowel een veenvrij als veengereduceerd mengsel.

De proef is in 2025 herhaald in een opzet waarbij elk mengsel zijn eigen water- en nutriëntengift kreeg. Ook toen was er een lagere uitval van kalanchoë door phytophthora. Bij bladluizen was geen verhoging van de plantweerbaarheid te zien.

Microbioom vanaf start sturen

De onderzoekers hebben in de komkommerteelt proeven gedaan door het microbioom vanaf de start te sturen. Dit om een weerbare plant op te kweken die op een besmette substraatmat kan worden gezet. Uit de proeven in 2023 en 2024 blijkt dat toevoeging van compost aan het blok de substraatweerbaarheid sterk verhoogd.

De komkommerplanten werden veel later ziek als ze werden gezet op een met pythium besmette mat. In 2023 realiseerde vermicompost de beste onderdrukking, terwijl in 2024 champost zorgde voor het meeste effect. De bedoeling is om in 2025 te testen of er ook een positief effect is tegen fusarium.

Bakkenproef in chrysanten

Tot slot is in 2024 een compostproef gedaan in de teelt van chrysanten. Hierbij is gekeken of het toevoegen van compost de weerbaarheid tegen fusarium en verticillium vergroot. Uit de bakkenproef met daarin ongestoomde grond waren symptomen van zowel fusarium als verticillium minder aanwezig. Dit duidt erop dat een bodem over tijd weerbaarheid kan opbouwen.

Verder vonden de onderzoekers minder ziektesymptomen van verticillium bij toepassen van champost, zowel in gestoomde als in ongestoomde grond. Vanwege de grote variatie in de proef waren deze resultaten alleen significant voor champost en verticillium in ongestoomde grond.

Nadeel van champost is dat het zorgt voor verminderde groei. 'Dat komt waarschijnlijk door het hoge zoutgehalte', luidt de verklaring. Voor toepassing in de praktijk is het daarom nodig om te kijken of ook een lagere hoeveelheid champost zorgt voor een verhoogde bodemweerbaarheid.