Pootgoedteler Pollema stuurt op virusvrije knollen en goede zetting

Als pootgoedteler hecht akkerbouwer Thomas Pollema aan goede vermeerdering en behoud van de beste kwaliteit poters in elke vermeerderingsronde. Pollema teelt stammen uit miniknollen die nog een maatje kleiner zijn. Samen met Agrifirm-adviseur Lieuwe Elzinga laat hij het hoogwaardige pootgoed zien. In de versgetrokken ruggen is het even zoeken naar deze ‘microknolletjes’. De extra gevoelige, net kiemende knolletjes krijgen extra zorg, zodat er veel goede, nieuwe poters uit kunnen groeien.

Pollema wil het tal behouden dat zich ontwikkelt: ‘Soms zie je de beginpotentie wel, maar valt het toch tegen bij de oogst. Wij zijn daarom begonnen met het gebruik van de plantversterker Algomel. Afgelopen jaar was dat op de helft van het areaal en dit jaar op het hele areaal.’

Elzinga is teeltbegeleider bij familie Pollema. Hij legt uit hoe producten uit de Algomel-lijn opvolgend ingezet worden in de teelt: ‘Je gebruikt steeds het product dat het beste past bij het groeistadium van de plant. We beginnen met Algomel Push voor de beginontwikkeling. Bij de overgang naar de generatieve groei zet je Algomel Proact in. Daarna volgt Algomel Shield. Die laatste voorkomt dat de aardappel gaat ruien en tal verliest.’

Plantversterker

Het principe van plantversterkers is dat ze de vitaliteit van de planten ondersteunen. In het geval van de Algomel-producten gaat het om mineralen uit zeewier. ‘Het gaat erom dat je met dergelijke plantversterkers abiotische stress bij de planten verlaagt en dat is goed voor de productie’, zegt Elzinga.

De teler past het product toe bij de spuitbeurten in het gewas. Omdat de eerste toepassing moeilijker te timen is, gebruikt hij de Algomel Push drie maal. De andere producten hebben genoeg aan één toepassing. ‘Je moet even uitzoeken wanneer het gewas aan een volgende behandeling toe is’, zegt Pollema. Elzinga: ‘Bij meerdere rassen is het moeilijker precies te bepalen wanneer het haakjesstadium begint. Je kunt overigens gewoon meespuiten met de middelen tegen phytophthora en we besparen één keer op een behandeling met mangaan als sporenelement.’

Onderzoek op de proefvelden van SPNA gaf met Algomel een knolaantal dat gemiddeld 8 procent hoger lag. Elzinga: ‘Wij van Agrifirm vonden het in 2024 genoeg bewezen om het standaard te adviseren aan onze telers. Het werkt bij rassen die de extra knollen goed kunnen gebruiken en bij de rassen die al flink in hun tal zitten rendeert het ook nog.’ Pollema noemt het zeker handig bij nieuwe rassen waarbij de productie nog opgebouwd moet worden.

Rendement is belangrijk voor de telers. Een gemiddeld fijner product dat langer doorgroeit is met de plantversterkers te behalen. De teler kan een goed moment kiezen voor de loofdoding en gewoon tijdig rooien. In de vermeerderingsrondes en voor de financiële opbrengst pakt de oogst beter uit.

Luizen

Een tweede aandachtspunt in de vermeerdering van hoogkwalitatief pootgoed is minimaal virus in de poters. Pollema onderzoekt hoe dat zo goed mogelijk kan, want hoe schoner de teelt, hoe beter de volgende ronde start. ‘Bij de eerste generatie leggen we fijn gaas over de planten tegen virusoverbrengende luizen. Daarnaast gebruiken we stro tussen de rijen en tussenzaai van haver en gerst de eerste vermeerderingen van pootgoed. Dat moet je op tijd wegspuiten, zodat het tussengewas niet gaat concurreren met de aardappelen.’

Stro gebruikt Pollema al voor het derde jaar en gaas in 2024 voor de eerste keer. ‘We probeerden een paar soorten uit. Dit jaar willen we het nog beter vastleggen met waterslangen die met hun gewicht het gaas op zijn plek houden. Het gaas ligt steeds twaalf ruggen breed.’

Het gaas en de slangen zijn begin mei net geleverd. Vliesdoek dat planten beschermt tegen koude is in tuinbouwmatige teelt gebruikelijk. Het speciale gaas dat Pollema inzet tegen de luis heeft een andere maaswijdte. Hij rekent aan de kosten en de baten. Het zou wat opbrengst kunnen kosten door de lichtonderschepping, maar Elzinga stelt dat schoon uitgangsmateriaal veel waarde heeft.

In de planten onder het gaas kan Pollema niet selecteren, dus het doek moet virus zelf voorkomen en vermenging in pootgoed eruit halen kan pas het jaar erna, als hij teelt zonder gaas. Bespuitingen kunnen door het gaas heen.

Risicoverlaging

‘We maken het teeltrisico zo klein mogelijk met gaasdoek in het eerste jaar en vanaf jaar twee stro tussen de rijen en gerst tussenzaai. Door de beperktere mogelijkheden met chemische middelen moet je andere dingen uitproberen. Voor pootgoed geldt een 0-norm op virus’, zegt Pollema. Elzinga onderstreept dat belang: ‘Er mag gewoon geen luis op komen.’

Hoe de toepassingen met stro en tussenzaai werken is niet helemaal duidelijk. Waarschijnlijk werkt het desoriënterend voor de luizen. Pollema denkt dat er extra voordelen bij de aanpak horen. Hij hoopt dat de organische stof bijdraagt aan de kwaliteit en het tal in de teelt. ‘Het zou kunnen dat het microklimaat wat betreft vocht en temperatuur positief uitpakt. In ieder geval is het niet negatief voor het gewas.’