Turkije beperkt tomatenexport tot half april

Het besluit heeft grote gevolgen voor Turkse tomatenproducenten. De sector bevindt zich momenteel in het hoogseizoen. Dat betekent dat de productie van één plant hoog is, maar dat de kosten ook fors zijn. Per kilo liggen de teeltkosten in deze periode tussen de 0,39 en 0,49 euro per kilo. Het stopzetten van de uitvoer zou ervoor kunnen zorgen dat telers niet genoeg marge overhouden om onderhoudswerkzaamheden te verrichten of dat het te duur wordt om het product te oogsten.

Een vergelijkbaar beeld zagen we afgelopen december in Nederland. Fruittelers in onder meer provincie Limburg lieten daar het laatste deel van de appeloogst hangen. 'Voor deze telers zouden de kosten voor het plukken, koelen en sorteren hoger zijn dan de prijs die het fruit opbrengt', gaf NFO-directeur Siep Koning toen aan. In België werd om dezelfde reden zo'n 15 procent van de appels niet geplukt.

Afzetmarkten verliezen

Turkse exporteurs van tomaten zijn vooral bezorgd dat waardevolle afzetmarkten verloren gaan na de invoering van de exportbeperking. Zij verwachten dat concurrerende teeltlanden hun producten niet zullen afstaan zonder een langdurige overeenkomst. 'Zij zullen deze exportbeperking zien als een kans', luidt het uit de sector.

Hoewel het Turkse ministerie voor Landbouw de uitvoer naar Noord-Cyprus, Palestina en Azerbeidzjan heeft uitgezonderd van de regels, blijft de impact voor andere landen die afhankelijk zijn van invoer uit Turkije groot. Het gaat onder meer om: Oekraïne, Moldavië, Georgië en Roemenië. Analisten van EastFruit melden dat Oekraïense importeurs al zoeken naar alternatieve tomatenleveranciers, waarbij onder meer gekeken wordt naar Marokko, Iran en Spanje.

Niet alles is te compenseren

Volgens de EastFruit-analisten zal het echter niet mogelijk zijn de volledige Turkse invoerhoeveelheid te compenseren met import uit deze drie landen. 'Deze landen hebben ook geen topjaar achter de rug als het gaat om de productie van tomaten.' Zo hadden Spaanse telers in december te maken met relatief hoge temperaturen, waardoor groenten sneller groeiden dan normaal. Die warme periode werd gevolgd door een relatief koude januarimaand, waardoor de oogst uitbleef.

De gevolgen daarvan zijn onder meer in Groot-Brittannië zichtbaar. Volgens berichtgeving van de BBC is de situatie inmiddels zo nijpend dat per consument slechts een beperkt aantal tomaten mag worden gekocht. Goed nieuws is wel dat de grootste dip in Spanje voorbij zou zijn. Of dat ook voldoende op tijd is voor de landen die normaliter tomaten uit Turkije importeren, is afwachten.