Toine Janssen: 'Biologische teelt begint met gezonde grond'

'We zijn druk bezig om onze percelen winterklaar te maken', zegt biologisch fruitteler Toine Janssen uit het Gelderse Winssen. 'Door het warme weer verliep de kleuring van de appels wat minder snel en duurde de pluk dit jaar wat langer. Het blad is nu van de bomen af. Dat blad verkleinen we met een draadjesmaaier, zodat het sneller verteert. In het vroege voorjaar schoffelen we de restanten nog een keer onder de grond, zodat die ook nog verteren en geen ziektedruk geven.'

Haneman Biofruit in Winssen vierde vorig jaar het honderdjarig bestaan. In augustus ontving het bedrijf het predicaat hofleverancier.

Derde generatie

'Mijn opa heeft de boerderij in 1922 gekocht. Vervolgens heeft mijn vader het bedrijf overgenomen. Zelf ben ik in 1990 in de maatschap gekomen. In 2000 heb ik het bedrijf overgenomen van mijn vader. Nu zit ik samen met mijn vrouw in de vof. We verbouwen biologische appels en peren en verkopen zelf geperst vruchtensap aan een aantal lokale bedrijven, zoals cateraars en landwinkels', legt Janssen uit.

'Iedereen vindt het normaal dat er altijd maar fruit in de schappen ligt, maar zo vanzelfsprekend is dat niet. Het predicaat hofleverancier vind ik daarom wel op zijn plaats', zegt de biologisch fruitteler.

Trotse ondernemer

'We hebben behoorlijk wat informatie moeten aanleveren om het predicaat aan te vragen. De arbeidsinspectie is ook op bezoek geweest om te controleren of we helemaal volgens de regels werken. Daarna bleef het een aantal maanden stil, maar uiteindelijk is de aanvraag toch goedgekeurd en hebben wij op 24 augustus op ons bedrijfsfeest de erkenning ontvangen uit handen van burgemeester Daphne Bergman van gemeente Beuningen', zegt de ondernemer trots.

'We hebben ons ook aangesloten bij Maas & Waal Boert Bewust. Samen met de andere deelnemende boeren willen wij zo de verbinding tussen de agrarische sector en de regionale samenleving versterken', licht Janssen toe.

Oorwormen

De fruitteler benadrukt dat hij er in 2011 bewust voor heeft gekozen om over te schakelen naar biologische teelt. 'Wij hebben altijd al met oog voor de natuur gewerkt. Ook mijn vader was terughoudend met het spuiten van gewasbeschermingsmiddelen. Hij zette destijds al oorwormen uit als natuurlijk beschermingsmiddel tegen bladvlooien', blikt hij terug.

'Toen ik het bedrijf in 2000 overnam, heb ik een cursus biologische teelt gevolgd. Maar destijds vond ik het niet het goede moment om over te stappen, omdat ik vreesde dat de opbrengst van onze oogst een stuk lager zou worden. Bovendien stapten toen veel boeren over op biologisch, waardoor de prijs van deze producten onder druk stond', zegt de ondernemer.

Spuugzat

'In 2011 zijn we alsnog omgeschakeld naar biologische teelt. Dat kwam mede omdat ik de bestaande markt spuugzat was. Telers werden uitgeperst tot de laatste cent. Dat wilde ik niet meer. Daarom heb ik mijn lidmaatschap bij de veiling opgezegd. Met de overstap naar biologische teelt ben ik in een andere wereld terechtgekomen, met andere collega's en andere klanten. Gelukkig merken we dat er in de markt steeds meer vraag komt naar biologische appels en peren', zegt Janssen.

Desondanks was de omschakeling niet makkelijk, stelt de fruitteler. 'Als biologisch boer moet je korter op de bal zitten en meer handelingen verrichten. Dat geeft meer druk. We gebruiken wel gewasbeschermingsmiddelen, maar slechts in beperkte mate. Als het in het voorjaar bijvoorbeeld veel regent, dan moeten wij sneller reageren op eventuele infecties. Vaak gebruiken wij dan stopspray, maar die is bij een regenbui al snel weer weggespoeld. Daarom volg ik de weerberichten op de voet.'

Voldoende kilo's

Volgens Janssen was 2022 een goed jaar voor Haneman Biofruit. 'We hebben een mooie oogst met voldoende kilo's behaald en zijn daar ook netjes voor beloond. Dat is fijn werken. Maar voor het zover is, moet er heel wat gebeuren. Want ook in de bemesting ben je als biologisch bedrijf gebonden aan regels', benadrukt hij.

'In de fruitteelt is het belangrijk dat we in het voorjaar voldoende stikstof vrij krijgen om de bomen te laten groeien. Omdat wij bemesten met kippenmestkorrels, is de afgifte van stikstof minder beheersbaar wat betreft tijd en volume. Om mineralisatie tot stand te brengen, moeten wij meer schoffelen. Biologische teelt begint met gezonde grond. Die grond heeft een bepaalde balans nodig. Daarom sturen wij op een goed organischestofgehalte in de bodem en goede bewatering. Gezonde grond kan meer hebben.'