Akkerbouwer en tuinder hebben bedrijfsrisico's onvoldoende in beeld

Dat bleek maandagavond bij een inventarisatie tijdens het webinar 'Risicomanagement in de akker- en tuinbouw? Juist nu!'. Deze onlinebijeenkomst was georganiseerd op initiatief van Nieuwe Oogst en accountantskantoor Abab. Aanleiding voor het onderwerp zijn de steeds grotere financiële onzekerheden voor boeren en tuinders en de mogelijkheden om daarmee om te gaan.

Van de sprekers geeft Erik van Ophoven, zelf agrarisch ondernemer en verzekeringsspecialist bij Achmea, aan dat de beperkte aandacht voor het maken van risicoanalyses hem niet verrast. 'Het hoort niet bij de dagelijkse werkzaamheden van een boer en klinkt als een zwaar onderwerp, maar dat hoeft het niet te zijn. Een eenvoudig rondje over je bedrijf en signaleren wat beter kan, is vaak al voldoende', geeft hij mee aan de toehoorders.

Risicomanagement

Bedrijfsadviseur René Boots van Abab sluit zich daarbij aan. Hij adviseert akkerbouwers en tuinders om wel degelijk met risicomanagement aan de slag te gaan. 'Maak voor jezelf als ondernemer een prioriteitenlijstje om te bepalen wat echt belangrijk is voor je bedrijf en ga daarmee aan de slag.' Risicomanagement leent zich volgens hem heel goed voor een benchmarkonderzoek, waarbij bedrijven van elkaar leren hoe ze kunnen omgaan met bedrijfsrisico's.

Over het omgaan met bedrijfsrisico's meldt akkerbouwer en pluimveehouder Egon van Lier dat hij bewust vroegere aardappelrassen is gaan telen om op tijd te kunnen oogsten. 'Verder besteed ik veel aandacht aan het opbouwen van goede relaties in de keten. Ik werk bijvoorbeeld met vaste afnemers, dat geeft wat extra zekerheid in de afzet. Voor de pluimveetak heb ik vaste contracten. Dat legt een financiële basis onder mijn bedrijf.'

Risicomanagement draait volgens verzekeringsadviseur Jacco Griep van Rabobank om het veiligstellen van bedrijfsinkomen. Hij signaleerde al eerder dat sommige zaken ten aanzien van de risico's op landbouwbedrijven onderbelicht zijn. 'De landbouw is in korte tijd veel kapitaalsintensiever geworden. Er is veel geld nodig om een bedrijf te runnen. Daarom vragen wij wel degelijk aan ondernemers om structuur te brengen in het afdekken van risico's.'

Stijgende kosten

Akkerbouwer en LTO-bestuurder Hendrik Jan ten Cate wijst op de stijgende kosten voor energie, kunstmest en brandstof. 'Kunstmest is in een jaar tijd vier keer zo duur geworden. Het moment van inkopen is daarbij bepalend voor het saldo. Op dit moment zijn de opbrengstprijzen goed genoeg om de stijgende kosten voor een deel te compenseren, maar tegelijk zijn vanwege klimaatomstandigheden de kansen op een misoogst groter. Ook dat geeft dus meer risico's.'

Over risico's bij de inkoop van productiemiddelen zegt directeur Peter van den Berg van AgroEnergy dat het belangrijk is om bij de verkoop van producten voor een vaste prijs ook de productiekosten vast te leggen. 'Anders is het risico te groot. In de glastuinbouw bepaalt op dit moment de energieprijs hoe een tuinder zijn gewas kan telen. Veel tuinders met een ongunstig contract leggen in de winter hun teelt stil, omdat de markt de meerkosten niet betaalt. Het is dan gunstiger om de energie die niet wordt gebruikt door te verkopen.'