Provincies kopen twintig piekbelasters op

Het aantal bedrijven dat vrijwillig wordt opgekocht, wordt mogelijk hoger. Provincie Limburg is bijvoorbeeld in gesprek met veertig boeren die aan de voorwaarden voor opkoop voldoen. 'De offertes liggen bij de boeren. Zij hebben tot 1 december de tijd om te tekenen', meldt een woordvoerder. In Noord-Brabant en Overijssel is de situatie al duidelijker.

De provincies met relatief veel stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden hebben met respectievelijk zeven en zes veehouders een overeenkomst gesloten. In Noord-Brabant verdwijnt met de zeven veehouders zo'n 37.300 kilo stikstof. Er wordt 41.000 vierkante meter aan stallen gesloopt. Gelderland is nog in gesprek met 'heel veel' veehouders over de regeling en een eigen regeling voor kalverhouders. Via haar eigen opkoopregeling kocht ze vier kalverhouders uit.

Honderd boeren in Drenthe

In Drenthe meldden zich honderd boeren voor de opkoopregeling. Met vijftig van hen is contact geweest. Inmiddels zijn koopovereenkomsten getekend door twee melkveehouders en twee varkenshouders. Twee boeren, een varkenshouder en een melkveehouder, stoppen bij het Friese Natura 2000-gebied De Bakkeveense Duinen.

Groningen bereikte overeenstemming met een pluimveehouder bij het enige stikstofgevoelige Natura 2000-gebied Lieftinghsbroek. Provincies Limburg en Zeeland overleggen met boeren over mogelijke aankoop. Noord-Holland, Utrecht, Flevoland en Zuid-Holland sloten geen deals met agrarisch ondernemers via de regeling.

Meeste Zuid-Hollandse bedrijven toekomstbestendig

Negen Zuid-Hollandse boeren kwamen voor de regeling in aanmerking, maar 'de meeste bedrijven zijn toekomstbestendig en hadden geen interesse om te stoppen', meldt een woordvoerder. Een van de redenen daarvoor is dat met deze maatregel verplaatsing niet mogelijk is.

Volgens de provincie is daar wel interesse voor. Dat blijkt uit verkennende gesprekken met boeren over de gebiedsgerichte aanpak, zoals bij Nieuwkoop. Zuid-Holland kocht buiten de regelingen om onlangs grond van een bedrijf dat te koop stond in het veenweidegebied en een bedrijf dat wil verplaatsen.

Regeling verlengd

De oorspronkelijke deadline voor opkoop van de bedrijven was begin deze maand. Een tweede, naar verwachting aantrekkelijkere ronde laat op zich wachten, omdat de regeling mogelijk voor de Europese Commissie neerkomt op ongeoorloofde staatssteun. Hierdoor is de Maatregel Gerichte Aankoop verlengd tot december.

De verlenging is vooral van belang voor enkele provincies waar lopende gesprekken meer tijd vragen, zoals in Limburg en Zeeland. In Limburg meldden zich 48 ondernemers aan voor de regeling. Met veertig van hen is de provincie in gesprek.

Zeeland verbaasd over animo

Provincie Zeeland overlegt met vier melkveehouders en varkenshouders over de mogelijke aankoop van het bedrijf. De provincie is verbaasd over de animo voor de regeling. In eerste instantie meldden zich veertien geïnteresseerden.

'Met het oog op de relatief kleine veehouderijsector vonden we dat een vrij hoog aantal. Veel bedrijven konden echter niet voldoen aan de criteria uit de regeling ten aanzien van depositie en kosteneffectiviteit', laat een woordvoerder weten.

Landbouwgedeputeerde kritisch over regeling

De Overijsselse landbouwgedeputeerde Gert Harm ten Bolscher (SGP) liet zich eerder deze week kritisch uit over de regeling. Volgens hem sluiten bepaalde hobbels en eisen van de regeling niet of nauwelijks aan bij de praktijk. 'Denk aan fiscale aspecten wanneer een agrarisch ondernemer zijn bedrijf stopt, maar ook het niet uitlegbare beroepsverbod.'

Dat geldt ook voor de wens om op het erf te kunnen blijven wonen, dat soms al generaties lang familiebezit is, en daar andere activiteiten te kunnen ontplooien, geeft hij aan. 'Provincie Overijssel ziet zich goed in staat om, op basis van eenvoudige goede afspraken met het Rijk met ruimte voor maatwerk, zaken te doen met agrarisch ondernemers die zich nu met regelmaat bij ons melden.'

Afrekenen met fiscus

LTO Noord-regiobestuurder Oost Ben Haarman vindt het aantal bedrijven waarmee de provincies een overeenkomst sluit 'nog niet tegenvallen gezien de regeling'. 'Voor mensen die op termijn willen stoppen, is deze regeling onvoldoende interessant. Zeker als je ook nog af moet rekenen met bank en fiscus. Ik hoop dat de minister de provincies in de tweede tranche meer ruimte geeft, zodat die de boeren die geleidelijk willen afbouwen ook kunnen ondersteunen.'

Het kabinet stelde in totaal 480 miljoen euro beschikbaar aan provincies voor het aankopen van veehouderijen. Doordat de provincie in bepaalde gebieden gericht veehouderijen kan opkopen, komt er binnen dat gebied ruimte vrij voor natuurherstel en ontwikkelingen, zoals het oplossen van PAS-meldingen.