Remkes hekelt focus op opkoop boerenbedrijven

Remkes stelde dit na afloop van het stikstofoverleg dat hij donderdag had met de Rabobank, ABN AMRO, ING en Triodos. Volgens hem is een goed verdienmodel voor de boeren besproken. De banken voelen zich verantwoordelijk voor het inkomen van boeren die anders gaan werken of die hun bedrijf verplaatsen.

Het financieren van het overschakelen op andere producten is ook aan de orde gekomen, net als de mogelijkheid dat prijzen van bepaalde voedingsmiddelen omhoog moeten.

'Banken werken al vaak lang met hun klanten en hebben veel kennis', zegt Remkes. 'Het zijn natuurlijk geen liefdadigheidsinstellingen, maar ze willen wel een warme schouder zijn om tijdens de transitie op te leunen. Daarbij aangetekend dat boeren in de kern zelf verantwoordelijk zijn voor innovatie.'

Ketenpartijen grote afwezigen

Bij de gesprekken in Arnhem waren onder anderen premier Mark Rutte en stikstofminister Christianne van der Wal aanwezig. Laatstgenoemde is boos dat de vleesverwerkende industrie, veevoederbedrijven – met uitzondering van Agrifirm – en de supermarkten niet bij het overleg wilden zijn. Ook Remkes uitte al kritiek op deze levensmiddelensector.

Van der Wal stelt dat zij zo geen verantwoordelijkheid willen nemen voor de broodnodige transitie waar Nederland voor staat. Iedereen in de voedselketen is cruciaal voor de oplossing van de stikstofcrisis en andere problemen die daarmee samenhangen. Door niet bij het overleg aan te schuiven ontlopen sommige partijen een hele grote verantwoordelijkheid, stelt de minister.

Werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland en bouworganisatie Bouwend Nederland spraken woensdag al met Remkes. Zij wezen onder meer op het belang van innovatie. Het kabinet gaat op korte termijn werken met het bedrijfsleven aan een 'innovatieaanpak voor het oplossen van het stikstofprobleem', laten VNO-NCW en MKB-Nederland weten.

Volgens het kabinet moeten die technieken dan wel juridisch houdbaar zijn. 'Het moet niet zo zijn dat boeren veel investeren in technische innovaties, maar vervolgens bij de rechter vastlopen', waarschuwt Van der Wal.

Verder hebben de ondernemersorganisaties in het gesprek gewezen op het plan dat ze vorig jaar samen met boeren (LTO), bouwers (Bouwend Nederland) en natuurorganisaties (Natuur & Milieu en Natuurmonumenten) hebben gemaakt. 'Alleen door weer samen te werken en als iedereen over zijn eigen schaduw springt kunnen we tot oplossingen komen', aldus de organisaties.

Dat plan, Duurzaam Evenwicht, streeft een stikstofreductie van 40 procent in 2030 na. Het kabinet gaat nu uit van een halvering. Zo beschrijft het plan een aantal verduurzamingsvoorstellen voor onder meer de industrie, bouw en energiesector.