Nog duizenden euro's te besparen op brok

Door de oorlog in Oekraïne rijzen de krachtvoer- en kunstmestprijzen de pan uit en het einde is nog niet in zicht. Hoe anticipeer je daarop? Snijden in de krachtvoergift of nog snel voederbieten zaaien? Kies je voor maiskolvensilage in plaats van snijmais of zet je de rem op de kunstmestgift? 'Je moet nu snel schakelen', zegt adviseur Sjon de Leeuw.

Nog+duizenden+euro%27s+te+besparen+op+brok
© Twan Wiermans

Het voorjaar lonkt. Melkveehouders treffen voorbereidingen voor het nieuwe groeiseizoen. Wie wil anticiperen op de stijgende krachtvoer- en kunstmestkosten, moet nu snel schakelen. 'Omdenken' noemt Sjon de Leeuw, adviseur bij PPP-Agro Advies, het ook wel. Omdenken is denken in kansen en niet in problemen.

Mopper je altijd over hoge voerkosten, maar doe je er niets aan, dan blijven ze hetzelfde. 'Als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg', zegt De Leeuw. Maar wat kun je dan specifiek anders doen dan normaal?


Maiskolvensilage

Ap van der Bas, adviseur bij DLV Advies, tipt om in plaats van snijmais dit jaar (gedeeltelijk) maiskolvensilage te telen. Dit bevat veel zetmeel – 600 gram per kilo droge stof – en 1.150 VEM.

Stel een doel en durf te zakken met je krachtvoergift

Sjon de Leeuw, adviseur bij PPP-Agro Advies

'Wil je een echte krachtvoervervanger, dan zijn voederbieten een optie. Die hebben een voederwaarde van gemiddeld 1.050 VEM en 600 gram suiker per kilo droge stof. Maar besef wel dat het een moeilijk en bewerkelijk gewas is', relativeert Van der Bas.


Gehele planten silage

Over andere krachtvoerachtige gewassen is de adviseur van DLV Advies wat terughoudend. Met gehele plant silage, waarbij graan als volledige plant wordt ingekuild, laat je voederwaarde liggen. Oogst je alleen de korrel, dan laat je opbrengst liggen. 'Misschien wordt het interessanter als je samenwerkt met een akkerbouwer.'


Welke tips heeft De Leeuw? 'Vroeg weiden', zegt hij resoluut. Wil je besparen op duur krachtvoer, dan doe je al voor 1 april de koeien naar buiten. Met zo'n vroege weidegang krijgen koeien volgens hem een mooie kwaliteit eiwit binnen.


Voorjaarsgras

'Er is geen ander ruwvoer dat meer darmverteerbaar eiwit per kilo droge stof bevat dan voorjaarsgras. Er zijn weinig voeders die meer energie leveren. Nu kun je nog schakelen en de bemesting erop aanpassen. De kunstmest ligt er nog niet overal op', zegt de adviseur.

April en mei zijn dé weidemaanden waarmee je met weinig krachtvoer toch veel melk in de tank kunt krijgen. Tot de langste dag kun je hier volgens De Leeuw van profiteren. Voor een melkveebedrijf met 120 koeien kan vijf uur weidegang per dag al grofweg 180 kilo krachtvoer besparen. Dat is al snel een besparing van 450 euro per week. Los van een besparing op de machine- en brandstofkosten.


Misvatting

Sommige melkveehouders zijn terughoudend om al voor de eerste snede te weiden. Het zou weleens opbrengst kunnen kosten. 'Maar dat is een misvatting', stelt de adviseur van PPP-Agro Advies. 'Voorweiden kost je geen opbrengst. Zeker niet op percelen met veel wintergras.'

De Leeuw begrijpt dat intensieve bedrijven voorzichtiger zijn met vroeg weiden, omdat ze hun ruwvoervoorraad willen veiligstellen. Toch doen ook zij er goed aan om deze maand nog de staldeuren te openen. 'Een klein beetje voorjaarsgras in je koeien doet al wonderen. Het is de moeite waard om daar je weideplan op aan te passen.'


'Aardige man'

Ook volgens Van der Bas is er nog veel te besparen op de krachtvoergift. Meer dan de helft van de melkveehouders voert er te veel van. 'Boeren hebben vaak een groot vertrouwen in hun veevoeradviseur. Het is zo'n aardige man en hij komt al zo lang op het bedrijf. Maar besef wel dat jouw voerleverancier hem betaalt.'

Ligt de krachtvoergift boven de 30 kilo per 100 kilo melk, dan moeten de alarmbellen gaan rinkelen, waarschuwt de adviseur van DLV Advies. Een hoge krachtvoergift is niet alleen duur, maar het is simpelweg ook verspilling, want het verdringt de opname van ruwvoer. 'Het hoort juist andersom te zijn.'


Kringloopwijzer

Boeren die veel ruwvoer van hoge kwaliteit van eigen land halen, hebben volgens Van der Bas de laagste voerkosten. Scoor je met je ruwvoeropbrengst constant onder de referentiegroep van de Kringloopwijzer, dan gaat er volgens hem wat mis. Hij raadt melkveehouders aan om de Kringloopwijzer goed te bestuderen en dan vooral de voerkosten en voeropbrengsten.

De krachtvoergift verlagen is spannend. Nu de melkprijs hoog is, mag de melkproductie daar niet te veel onder leiden. 'Dat hoeft ook niet', zegt De Leeuw. 'Als je ruwvoer goed is en je koeien zijn gezond, dan kun je gerust met minder brok toe. Je melkgift blijft op peil, maar dat vergt wel een strak management.'


Geld over de balk smijten

De Leeuw ziet nog veel boeren die geld 'over de balk smijten' met te hoge krachtvoergiften en dat al jaren doen. In West-Nederland zijn er grasbedrijven die 35 kilo krachtvoer per 100 kilo melk uitgeven. Maar de adviseur van PPP-Agro Advies ziet ook bedrijven die het met 25 kilo krachtvoer prima redden, terwijl de melkgift er niet onder leidt.

Voor een bedrijf met 120 koeien is dat een verschil van pakweg 40.000 euro per jaar, dus er is zeker ruimte om te besparen. 'Maar dat vraagt om omdenken', benadrukt De Leeuw. 'Stel een doel en durf te zakken met je krachtvoergift. De noodzaak is nu hoog.'


Sjon de Leeuw ziet vergelijkbare melkveebedrijven met een verschil van 40.000 euro in krachtvoerkosten.
Sjon de Leeuw ziet vergelijkbare melkveebedrijven met een verschil van 40.000 euro in krachtvoerkosten. © Dirk Hol


'Mineralenconcentraat is zeker een optie'

Sjon de Leeuw, adviseur bij PPP-Agro Advies, raadt melkveehouders aan om niet meteen te besparen op de kunstmestgift. 'De bemesting moet aansluiten bij het gewas dat je wilt oogsten. Het brengt je veel gras van hoge kwaliteit. Bespaar je daarop, dan moet je later weer duur compensatievoer aanschaffen.' De Leeuw rekent voor dat een bedrijf met 62 hectare gras 32 ton kunstmest nodig heeft. Vorig jaar kostte dat 8.000 euro en nu 12.500 euro extra. 'Dat is circa 1 cent per kilo melk. Maar bezuinig je hierop, dan komt het er aan de voerkant harder bij. De voerkosten zijn nu 30 tot 35 procent van de totale kostprijs en dat neemt alleen maar toe.' Ap van der Bas van DLV Advies raadt grasbedrijven in veen- en kleigebieden aan voorzichtiger te zijn met de kunstmestgift. Hier bevatten graskuilen soms meer dan 200 gram ruw eiwit. 'Het eiwit is onbestendig en slechter opneembaar. 160 gram ruw eiwit is genoeg.' Zeker bij bodems met een hoog stikstofleverend vermogen adviseert Van der Bas om kritisch te kijken naar het type graskuil dat je wenst. 'Stem daar je kunstmestgift op af. Vooral latere sneden kunnen met een lagere bemesting toe. Op klaverrijke percelen kun je na de eerste snede de kunstmestkraan dichtdraaien.' Volgens beide adviseurs is mineralenconcentraat een goede optie. De prijs daarvan is gunstiger dan die van kunstmest. Maar het is niet overal beschikbaar. Cosun verwerkt bijvoorbeeld bietenpuntjes tot digestaat en er zijn lokale initiatieven waarbij berm- of natuurgras tot mineralenconcentraat wordt verwerkt. Van der Bas: 'Het aandeel stikstof telt slechts voor de helft mee in de gebruiksnormen. Kijk naar de mogelijkheden in je buurt en probeer eens een proefperceel.'

Bekijk meer over:

Lees ook

Marktprijzen

Meer marktprijzen

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Zondag
    18° / 11°
    50 %
  • Maandag
    17° / 7°
    20 %
  • Dinsdag
    21° / 9°
    65 %
Meer weer