Puur Betuws draait om regionale boeren

Achtergrond Gelderland Hanneke de Jonge 11 okt 2021 om 06:30uur

Met Puur Betuws willen Werkzaak Rivierenland, De Fruitmotor en Food Value boeren en tuinders bij de verkoop van lokaal voedsel helpen en de werkgelegenheid bevorderen. Nu lukt dat met subsidie, in de toekomst wil de coöperatie zichzelf bedruipen.

Coöperatie Puur Betuws wil met lokale producten de Betuwe, Bommelerwaard en het Land van Maas en Waal duurzamer en biodiverser, economisch gezonder en landschappelijk aantrekkelijker maken. Een van de initiatiefnemers is Werkzaak Rivierenland, waarin acht gemeentes werken aan werk en inkomensondersteuning.

Operationeel manager Rutger Fuchs van Puur Betuws meldt dat bestuursvoorzitter Theo Niënhaus van Werkzaak Rivierenland allerlei busjes zag rijden van lokale bedrijven en zich afvroeg of dat niet anders kon. Samen met De Fruitmotor in Culemborg en Food Value startte de Werkzaak in Rivierenland in de herfst van 2019 een project.

Dat werd ondersteund door een POP3-subsidie, Regio Rivierenland en de acht gemeentes. Dat zijn: West Maas en Waal, Tiel, Culemborg, West Betuwe, Maasdriel, Zaltbommel, Neder-Betuwe en Buren.

Verse producten met een hoge kwaliteit en voedingswaarde

Hilde Engels, De Fruitmotor

Fruitmotor en Food Value

De Fruitmotor werkt samen met Betuwse fruittelers en fruitverwerkers aan een duurzame fruitketen. Food Value is een online platform met onder andere een functionaliteit voor webshops, financiële afhandeling en logistieke planning. Puur Betuws werd na dit project opgericht in juli 2020. De initiatiefnemers werken daarmee aan een maatschappelijke beweging die het kopen en verkopen van lokaal voedsel stimuleert.

Hilde Engels van De Fruitmotor legt uit dat Puur Betuws aansluit bij het DNA van haar organisatie. Die wil duurzaamheid zowel ecologisch als sociaal vormgeven, onder andere met werk voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. 'Wij willen de economie in de regio versterken door leveranciers en afnemers met elkaar te verbinden door verse producten met een hoge kwaliteit en voedingswaarde.'

Volgens haar past Puur Betuws in de tijdgeest waarin korte ketens en regionale producten een tegenbeweging vormen voor globalisering. Daarin kennen consumenten de makers van hun voedsel niet meer. Voor Marieke Karssen van Food Value biedt de regiocoöperatie een kans om uit te dragen dat het platform naast het leveren van software boeren en tuinders helpt hun bedrijfsvoering te veranderen.

'Op andere plaatsen draait ons platform meer op de achtergrond. Daardoor komt minder uit de verf dat wij boeren centraal stellen en meer macht willen geven over hun eigen prijs en verkoopdata. Tegelijkertijd nemen we ze werk uit handen, zoals de betaling en logistiek.'

'Wij waren een van de eerste aangesloten leveranciers'

Geitenmelk Maasdriel in Velddriel biedt als partner van Werkzaak Rivierenland regelmatig werkervaringsplaatsen of tijdelijke banen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. 'Wij waren een van de eerste leveranciers die zich aansloten bij Puur Betuws', zegt eigenaar Peter Vogel. 'Waar we voorheen alleen via een plaatselijk krantje of voorbijkomende fietsers bekendheid kregen, breiden we ons netwerk nu uit. Daar hebben we tegenwoordig nauwelijks meer werk van.' Puur Betuws is volgens de boer een mooie aanvulling op zijn bestaande afzetkanalen: kaasspeciaalzaken en luxe delicatessenwinkels. 'We hebben ook een eigen webshop. Daar betalen consumenten dezelfde prijs als in de webshop van Puur Betuws, met als verschil dat die laatste de producten thuisbezorgd.' De hooggespannen verwachtingen die Vogel had bij de start zijn niet uitgekomen vanwege de coronacrisis, maar hij merkt dat de omzet groeit en hij leuke reacties krijgt over zijn vlees, kaas en andere producten. 'Ik vind het leuk dat boeren centraal staan bij Puur Betuws. Doordat er in een korte keten schakels wegvallen, houden we er meer aan over dan wanneer we aan een groothandel zouden leveren.'

Marge en gemak

Daarin zit volgens Karssen de meerwaarde van Food Value, omdat veel andere korteketeninitiatieven zich in haar ogen alleen richten op marge en gemak voor de consument. Daarmee opereren ze in feite niet anders dan bestaande groothandels, stelt ze.

Inmiddels hebben 46 leveranciers zich aangesloten bij Puur Betuws, waaronder veehouders en fruit- en groentetelers, maar ook bijvoorbeeld bierbrouwers en een zorgbakkerij. Op de elektrische bus van de coöperatie rijden mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Bestellingen halen zij op dinsdag en donderdag op bij de leveranciers en leveren die in een krat op woensdag en vrijdag af.

Verder zijn er afhaalpunten in Geldermalsen en Tiel. Van de prijs van de producten is 80 procent bestemd voor de leveranciers en 20 procent voor het platform en het creëren van nieuwe en sociale werkgelegenheid. Op dit moment kan dat alleen dankzij subsidie, op den duur wil Puur Betuws groeien naar een omzet van 1 miljoen euro per jaar en zichzelf kunnen bedruipen.

Twee gemeentes in het Rivierenland krijgen binnenkort de producten van Puur Betuws in hun bedrijfskantines en Fuchs hoopt dat andere gemeentes volgen. Ook zien de initiatiefnemers, nu de coronacrisis op haar eind lijkt te lopen, kansen bij horecabedrijven, zorginstellingen en bedrijfskantines.

Proefevent

Tijdens het Proefevent van Puur Betuws op 18 oktober kunnen leveranciers hun producten laten proeven en relatiepakketten aanbieden. 'Tegelijk kunnen zij elkaar beter leren kennen en zo de kracht van het netwerk vergroten', zegt Engels. Voor de toekomst ligt de nadruk wat Fuchs betreft op groei en het uitbouwen van het streekmerk. 'We hebben daar alle vertrouwen in als we kijken naar producten als de Krenkelaar Appelsprankel Framboos van De Fruitmotor. Die won goud op CiderWorld'21 in Frankfurt in de categorie alcoholvrij.'

'Qua volume is het voor ons nog niet echt de moeite waard'

Zachtfruitkwekerij M. van As in Tricht is gespecialiseerd in de teelt van aardbeien, frambozen en rode bessen. Het bedrijf is sinds de zomer van 2021 als leverancier aangesloten bij coöperatie Puur Betuws. 'Mijn schoonvader is betrokken geweest bij de opzet en heeft ons in contact gebracht', zegt mede-eigenaar Jannis van As. 'Het seizoen is nu afgelopen, maar we hebben van de zomer van Puur Betuws een aantal bestellingen voor een paar doosjes aardbeien gehad. Qua volume is dat voor ons niet echt de moeite waard. Wij leveren ook aan regionale groenteboeren en marktkooplui. Die bestellen meestal wel tot veertig kistjes. We gaan ervan uit dat Puur Betuws meer zal gaan afnemen als ze verder groeit.' Wat Van As wel waardeert in Puur Betuws is de goede prijs die boeren en tuinders voor hun producten kunnen krijgen, maar hij ziet daar nog niet direct de meerwaarde van. De bedragen verschillen nauwelijks van wat de kwekerij via de veiling en de fruitautomaat op het bedrijf ontvangt. 'Puur Betuws draait nu vooral op subsidie, maar zal over twee jaar op eigen benen moeten staan en dat kan alleen als ze grootschaliger wordt. Daar werken wij uiteraard graag aan mee.'