VVD en BBB kritisch op veetransportbeleid NVWA

De minister en de NVWA willen dat de transport- en veehouderijsector protocollen opstelt om invulling te geven aan de zogenoemde Europese richtsnoeren die gaan over de transportwaardigheid van dieren. Organisaties als Vee & Logistiek Nederland, POV en LTO Nederland vinden dat die richtsnoeren al duidelijk genoeg zijn. Zij hebben deze internationale normen juist opgesteld met onder meer dierenrechtenorganisaties. Daarin staan details met plaatjes erbij wanneer een dier wel of niet transportwaardig is.

De VVD vindt dat de Europese richtsnoeren het uitgangspunt moeten zijn. 'Er moet door Nederland niet nog eens een extra strenge kop op worden gezet', zegt Tweede Kamerlid Peter Valstar. 'Helaas horen we dat de NVWA dat sinds augustus wel met een nultolerantie is gaan doen. Transportwaardige dieren worden daardoor nu op aangeboren schoonheidsfoutjes afgekeurd. Is er wel een protocol nodig als de richtsnoeren leidend zouden moeten zijn? Er wordt ons inziens onnodig druk uitgeoefend en een ongelijk Europees speelveld gecreëerd.'

Geen risico

Tweede Kamerlid Caroline van der Plas van BBB heeft tijdens een werkbezoek bij de NVWA gehoord dat de strenge lijn te maken heeft met een uitspraak van het Veterinair Beroepscollege op 4 juni. 'Daardoor wordt er geen enkel risico genomen met het keuren van dieren. Dat wil zeggen dat elk smetje of vlekje leidt tot afkeuring van een dier voor export. Anders loopt de NVWA het risico dat een actiegroep een rechtszaak start. Dat kan zelfs tot gevolg hebben dat dierenartsen uit het ambt worden gezet.'

Ze vindt de uitwerking desastreus en averechts werken. 'Het gaat erom of een dier transportwaardig is. Een dier met een smetje op het oor is gewoon transportwaardig, een dier lijdt daar niet onder. Zelfs aangeboren afwijkingen leiden nu tot een afkeuring. Het gevolg is dat dieren hierdoor worden doodgespoten. Deze dieren kunnen niet meer dienen als voedsel, terwijl er met deze dieren qua voedselveiligheid niets aan de hand is. Dat is pure voedselverspilling.'

Meer dieren dood

Van der Plas vindt dat de NVWA en de minister zich verschuilen achter de Europese richtsnoeren. 'De sector steunt het Europese richtsnoer en wil dat de minister deze uitvoert. De NVWA keurt nu gewoon alle dieren af en volgt daarmee juist niet de Europese richtsnoeren. Uiteindelijk krijgt de veehouder ook nog eens de zwarte piet, omdat er veel meer dieren doodgaan op het bedrijf. Dieren die eerder mee konden op export en nu niet meer. Ik vind echt dat we helemaal doorslaan.'

Volgens minister Schouten is het allemaal niet zo ingewikkeld en vraagt ze de sector 'gewoon om het operationaliseren van het richtsnoer'. 'Maak een protocol hoe je die dieren volgens de richtlijnen aanbiedt. Leg vast wie wat doet. Het is nu een enorm principiële discussie, terwijl je met zo'n protocol gewoon de richtsnoeren uitvoert.'

Gescheiden aanleveren

Volgens Schouten moeten dieren gescheiden aangeleverd worden bij de NVWA. Dieren waar wat mee is, kunnen dan wel op transport, maar moeten apart aangeleverd worden. Hoe dit gebeuren moet, wil de NVWA in een protocol vastgelegd zien vanuit de transport- en veehouderijsectoren.

Voorzitter Helma Lodders van Vee & Logistiek Nederland laat in een reactie weten dat dit nu al de gangbare werkwijze is en dat daar geen nieuwe protocollen voor nodig zijn. 'In de Europese richtsnoeren is juist al heel gedetailleerd vastgelegd welke dieren wel en niet mee mogen op transport. Dat kan gewoon uitgevoerd worden. Veehouders en transporteurs werken daar gewoon aan mee, alleen al omdat er anders boetes kunnen volgen. In plaats daarvan wil ze er nu nog extra administratie en protocollen bij hebben. Dat leidt tot grote administratieve lasten en bureaucratie voor de sector.'

Volgens haar heeft de beleidswijziging sinds augustus van de NVWA grote gevolgen. 'Het kan er uiteindelijk toe leiden dat meer dieren worden geëuthanaseerd op boerderijen. Mijn oproep aan de NVWA is: ga keuren en handhaven en hanteer de Europese richtsnoeren.'