Hoogheemraad: 'Waterberging is niet het ei van Columbus'

Sommige boeren vrezen door de wateroverlast voor het voortbestaan van hun bedrijf. Zij verwachten dat ze tonnen schade hebben nadat hun percelen 48 uur onder water stonden. In totaal zijn honderd Noord-Hollandse boeren op 1.000 hectare getroffen door de hevige regenval, schatten LTO Noord-bestuurders Bart Bak en Kees Stoop in, terwijl ze naar de waterberging in Schagerbrug lopen. Hier hebben ze hoogheemraad Siem Jan Schenk van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier uitgenodigd.

Dit waterschap opende de waterberging acht jaar geleden feestelijk. De berging zou 75 miljoen liter water tijdens hevige regenbuien kunnen vasthouden. Van een feeststemming is nu allesbehalve sprake. De boeren willen laten zien waar het in het weekend misging. 'Er is hier geen druppel water ingekomen', stelt bollenteler Riem Smakman uit Schagerbrug vast.

Reden volgens Smakman: de waterberging ligt op een verkeerde plek. 'Zet er twee pompen neer en stouw de berging vol met water', draagt hij als oplossing aan.

Ook andere waterbergingen van de in totaal 28 opvangen in de meest getroffen gebieden functioneerden niet of nauwelijks. De wateraanvoer vanuit de polder naar de berging kwam niet op gang of de automatisering werkte niet goed. Tien waterbergingen werkten na handmatig ingrijpen en veertien functioneerden automatisch.

Waren waterbergingen niet het ei van Columbus, om bij hevige regenval water op te vangen? Schenk schudt zijn hoofd. 'Dat is het nooit geweest. Het is onderdeel van de oplossing.'

Binnen het waterschap wordt de discussie gevoerd over hoe het zich kan voorbereiden op dit soort extreme omstandigheden, stelt de hoogheemraad. Zo werkt de organisatie aan meer robuuste systemen. Maar Schenk wil een waarschuwing geven: 'Deze buien zullen nagenoeg altijd schade en wateroverlast bezorgen. De hoeveelheid regen was 20 procent van de hoeveelheid die in een jaar valt'.

Over het al dan niet adequaat handelen door het hoogheemraadschap was veel discussie afgelopen week. Telefoonnummers waren onbereikbaar, tot grote frustratie van boeren. 'Niet bereikbaar zijn tijdens calamiteiten is niet goed', geeft Schenk toe.

Regie ontbrak

Bovendien miste een stukje regie. Toen boeren vonden dat het waterschap te laat in actie kwam, gingen tientallen agrarisch ondernemers en loonwerkers zelf pompen. Dat ging goed, maar de coördinatie is een zorg, vindt Schenk. 'Als te veel wordt weggepompt, kan dat schade opleveren.'

Ook Betuwse telers leden afgelopen weekend schade door noodweer. Bos Fruit Aardappelen Onderlinge verzekeringen kreeg vier meldingen binnen van telers met stormschade. Acht telers hebben bij de verzekeraar hagelschade gemeld. De taxatie van de stormschade vond afgelopen week plaats.

Vlak voor de pluk van de appels en peren wordt de hagelschade getaxeerd, meldt schadecoördinator Pietjan Visser. Schade aan aardbeien en kersen keert de verzekeraar niet uit, omdat deze onder een overkapping worden geteeld.