EU-voorzitter fel op Britse brexitwet

Nieuws Politiek René Bouwmeester 16 sep 2020 om 15:12uur

EU-voorzitter Ursula von der Leyen heeft fel gereageerd op de brexitwet die de Britten hebben aangenomen. Met die wet kunnen de Britten afwijken van de afspraken die zij eerder met de Europese Unie hebben gemaakt over het vertrek uit de Europese Unie en de grens tussen Ierland en Noord-Ierland.

De Britse wet, mits aangenomen door het Hogerhuis, geeft Londen de macht om delen van het Noord-Ierland-protocol te overrulen. Dit protocol werd vorig jaar nog opgesteld door de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk om een harde grens op het Ierse eiland te voorkomen.

• Lees ook: Brits parlement stemt voor omstreden brexitwet

'De Britse regering kan niet eenzijdig een overeenkomst veranderen', zei Von der Leyen in de door haar uitgesproken Staat van de Unie, een soort troonrede voor de Europese Unie. De EU-voorzitter citeerde de voormalige Britse premier Margaret Thatcher. Die zij: 'Het Verenigd Koninkrijk breekt geen overeenkomsten.'

Strengere klimaatdoelen

Von der Leyen kondigde in de Staat van de Unie ook aan dat de klimaatdoelen strenger worden. Zij maakte bekend dat de uitstoot van broeikasgassen in 2030 met minstens 55 procent verminderd moet zijn ten opzichte van 1990. Dat is een aanscherping ten opzichte van de 40 procent die tot nu toe werd genoemd. Het Europees Parlement heeft al gestemd over deze aanscherping. De aangescherpte maatregelen horen bij het investeringsplan Next Generation EU.

• Lees ook: Europees Parlement wil 55 procent CO2-reductie in 2030

'We kunnen dit aan', benadrukte Von der Leyen. 'Ik ben me bewust dat niet al onze partners deze opgave eenvoudig kunnen halen. Maar de uitstoot is ten opzichte van 1990 al gedaald met 25 procent en sinds die tijd is de economie met meer dan 60 procent gegroeid. We hebben steeds gezegd dat we niemand in de steek zullen laten als het gaat om deze doelen.' De EU-voorzitter wil de doelen onder meer halen door sterk in te zetten op het gebruik van waterstof en schone energiebronnen.

Daarnaast wil Von der Leyen de komende jaren een systeem om CO2-emissie te beprijzen echt van de grond krijgen. Dat zou producenten binnen en buiten de Europese Unie moeten bewegen tot een schonere productie.

Platteland

Verder wees de EU-voorzitter op het belang van een vitaal platteland. Ze wil onder meer zorgen dat heel Europa toegang heeft tot snel internet. Daarvoor zijn breedband- of glasvezelverbindingen nodig en netwerken met 5G en 6G, onder meer om preciesielandbouw overal mogelijk te maken. Ook pleitte Von der Leyen voor een minimumloon in alle lidstaten, bij voorkeur gebaseerd op collectieve arbeidsafspraken.

De Europese Unie wil verder een rol spelen in de ontwikkeling van een Europese cloudopslag en de ontwikkeling van Europese chiptechnologie met als uiteindelijke doel om veiliger gebruik te kunnen maken van internet. Von der Leyen sprak ook van een Europees 'Bauhaus', een verwijzing naar de opleiding voor kunstenaars en architecten die ongeveer honderd jaar geleden werd gesticht. Zij wil hier technici bij elkaar brengen om aan een schonere samenleving te werken.

Kritiek

In het debat dat volgde op de Staat van de Unie, kreeg de EU-voorzitter kritiek op de plannen. Zo vonden sommige Europarlementariërs de plannen schadelijk voor de economie, waardoor de minder kapitaalkrachtige EU-burgers in de problemen zullen komen. Ook verweten ze Von der Leyen dat ze te ver ging in de plannen en zo de aansluiting met de gemiddelde burger verliest

Een groot deel van het debat ging over immigratie en de situatie in vluchtelingenkampen op Lesbos.