Groen licht voor zoetwateropslag Texel in de winter

Om de proef te realiseren, miste er nog een bedrag van 'enkele tonnen'. Het Waddenfonds maakte maandag bekend 850.000 euro vrij te maken voor het project. De totale investering in 'Zoete Toekomst Texel' bedraagt 1,8 miljoen euro. Naast de bijdrage van het Waddenfonds dragen provincie Noord-Holland, gemeente Texel en Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier 735.000 euro bij. Het resterende bedrag is afkomstig van private fondsen en een aantal boeren op Texel.

Zes boeren staan klaar om te beginnen. Met de proef kan er naar verwachting jaarlijks 300.000 kuub water ondergronds worden vastgehouden. Ook wordt gekeken of er zoetwater uit de duinen via leidingen naar de waterputten kan worden vervoerd.

Tot eind 2023

De proef begint deze zomer en duurt tot eind 2023. Een langere periode is nodig omdat niet elk jaar hetzelfde is qua regenval en droogte. Ook wordt onderzocht wat de effecten zijn op de omgeving, vooral op nabijgelegen natuurgebieden. Een hogere grondwaterstand zou de kwel kunnen wegdrukken. Om die reden wordt een monitoringsplan opgezet.

De proef is een belangrijke stap op weg naar zelfvoorziening op het gebied van zoetwater, geeft LTO Noord aan. 'Dat is hard nodig, want voor het derde jaar op rij hebben boeren te maken met een lange periode van droogte en een verbod op beregening. Boeren hebben dan ook grote behoefte aan innovatieve irrigatiemethoden om gewassen ook in droge tijden te kunnen voorzien van water. Opslag van water in de winter moet uitkomst bieden.'

Extra last van droogte

Boeren op de eilanden hebben extra last van droogte omdat er geen aanvoer is van zoetwater van rivieren en het IJsselmeer. Ook mag het drinkwater dat via een leiding wordt aangevoerd vanaf de vaste wal, niet worden gebruikt voor beregening. Daar komt nog eens bij dat het regenwater dat op de eilanden valt, wordt afgevoerd naar de Waddenzee.

Het probleem wordt nog eens vergroot door de klimaatverandering, waarbij grote periodes van droogte worden afgewisseld met zware regenbuien. Het vasthouden van regenwater door middel van opslag in reservoirs zou daarom een mogelijke oplossing kunnen zijn, geven de partijen aan.

44 miljoen kuub verloren

Jaarrond valt er voldoende neerslag op Texel om te kunnen voorzien in de vraag van de landbouw. Het probleem is dat het water grotendeels in de winter valt, dus niet wanneer het nodig is. In de winter is er juist zoveel water dat het in de Waddenzee moet worden gepompt. Jaarlijks gaat er zo 44 miljoen kuub aan zoetwater verloren.

Arnold Langeveld, voorzitter van LTO Noord-afdeling Texel en een van de initiatiefnemers van het project 'Zoete Toekomst Texel': 'Voor alle landbouw op Texel hebben we jaarlijks 6 tot 7 miljoen kuub nodig. Dat betekent dat we 15 procent van het water moeten zien vast te houden. Die uitdaging gaan wij als agrariërs van Texel graag aan.'

Steeds nijpender probleem

Langeveld hoopt dat de pilot slaagt. 'Voor de eilandboeren zou het een oplossing kunnen bieden voor een steeds nijpender probleem in hun bedrijfsvoering. Maar ook de flora en fauna op de landbouwgronden zijn erbij gebaat. Zo snijdt het mes aan twee kanten', zegt gedeputeerde Cees Loggen, tevens bestuurslid van het Waddenfonds.