De lat voor derogatie ligt flink hoger

Voorafgaand aan het toekennen van de vrijstelling moest de Nederlandse overheid altijd al behoorlijk diep gaan. Stevige gesprekken waren standaard nodig om de Europese Commissie te overtuigen van het nut en de noodzaak van de derogatie voor de Nederlandse landbouwsector en dat we die toch echt ook deze keer verdiend hadden. Dat de Nederlandse overheid en boeren de zaken goed op orde hebben en voldoen aan de milieu-eisen. Toch ging de Europese Commissie deze keer een flinke stap verder.

Gedreven door het gedachtegoed van de Green Deal en de boer-tot-bordstrategie, trekken de Europeanen de voorwaarden voor het verlenen van de mestvrijstelling breder dan anders. De commissie koppelt het stikstofdossier aan de derogatie en stelt daarom extra voorwaarden, zoals een temperatuurnorm voor het uitrijden van mest.

Is het buiten warmer dan 20 graden, dan mag de sleepvoetbemester niet de klei- en veengronden op. Ook krijgen bedrijven die bovengronds mest uitrijden geen toestemming om meer mest uit te rijden volgens de derogatienorm. Dit is uit te leggen als een opstap naar het uitfaseren van de sleepvoetmethode en het bovengronds bemesten. Tenminste, als het aan Europa ligt.

Het is een bijzondere move van Europa om ten eerste het stikstofdossier te koppelen aan het wel of niet verlenen van de derogatie. En ten tweede druist het in tegen de tendens van doelschriften in plaats van middelvoorschriften. Een ontwikkeling die haaks staat op de kringloopvisie, de inzet voor het nieuwe mestbeleid en minder betutteling.