Taskforce-voorzitter: 'Korte keten had coronacrisis nodig'

Dat zei Van den Bosch dinsdagavond tijdens het webinar 'Meer eten uit de korte keten' die werd georganiseerd door Stichting Taskforce Korte Keten. Volgens de stichtingsvoorzitter was de crisis nodig om te bereiken wat nu is bereikt. 'Waar de reguliere ketens werden verstoord, leverde de korte keten gewoon lekker door. Steeds meer mensen gingen daardoor nadenken over eten. Best raar eigenlijk, dat eten van ver waar we geen grip op hebben.'

In een videoboodschap die tijdens het webinar werd uitgezonden sprak landbouwminister Carola Schouten vergelijkbare woorden. 'Corona bracht ons de herontdekking van het lokale. Van voedsel met een verhaal en met een gezicht, waar men op kan vertrouwen. De korte keten gaat over veel meer dan economie of winst, het gaat ook om leefbaarheid en werkplezier.'

Volgens kookboekenschrijfster Nadia Zerouali is er bij veel mensen een lampje gaan branden. 'Men heeft door dat er boeren in hun achtertuin zitten. De boodschap 'help de lokale producent', die is eindelijk gaan leven. Burgers merken dat hun boodschapgewoontes van invloed zijn op hun leefomgeving.'

50 hectare aardappelen

Cruciaal is volgens de deelnemers aan het webinar dat dit zo blijft, nu de samenleving langzaam weer naar het oude terugkeert. Cruciaal daarbij is de logistiek en het daarmee gepaard gaande kostenplaatje voor producenten in de korte keten. 'Het probleem is vaak dat er te weinig afzet is. Als je 50 hectare aardappelen wil omzetten in de korte keten is dat heel moeilijk', stelt Van den Bosch. 'Maar in coronatijd kon je zien dat het wel kan', voegt Zerouali toe. 'Als producenten samenwerken, staan ze werkelijk sterk.'

Van den Bosch zegt dat de energie die tijdens de coronacrisis is losgekomen in de korte keten, het samenwerken sterk vergemakkelijkt. 'Veel partijen hebben de laatste jaren gestruggeld, dan is het ook moeilijk samenwerken. Maar nu, nu het systeem in beweging is, kan het veranderen. Maar vergeet niet dat de bestaande keten enorm efficiënt is. Als je in vers voedsel een alternatieve keten wil opzetten, ben je in eerste instantie altijd meer geld kwijt. Logistiek is altijd duur als je klein bent.'

Hij beseft dat de foodretail ook daarom hard nodig is voor de verdere ontwikkeling van de korte keten. 'Als we van 5 naar 25 procent aandeel willen groeien, hebben we de supermarktketens vroeg of laat nodig. Maar ik wil ervoor waken dat het onderwerp niet gekaapt wordt. Het moet niet zo zijn dat er wat foto's worden opgehangen, een houten kratje neergezet en dan roepen we doen het allemaal zo lekker. Dat moeten we niet willen.'

'Altijd een internationale markt'

Imke de Boer, hoogleraar dierlijke productiesystemen, verwacht dat voedsel uit de korte keten permanent een groter aandeel kan gaan vormen van wat we eten. Een systeem met alleen maar korte ketens acht ze echter niet haalbaar. 'Ons klimaat en de bodem zijn minder geschikt voor bijvoorbeeld citrusvruchten, koffie en kruiden. Er zal daardoor altijd iets van internationale markt zijn.'

'Ik hoop echter dat we deze crisis kunnen gebruiken om verandering door te zetten. Dit momentum zouden we moeten pakken. En hoewel het bestaande voedselsysteem heeft bewezen effectief te zijn, zijn er recent wel degelijk dingen boven water gekomen. Boeren die hun aardappelen niet kwijt kunnen', terwijl er buitenlandse aardappelen in het schap liggen bijvoorbeeld of de omstandigheden van arbeidsmigranten in slachterijen.'