Fosfaatrechten ook naar verpachter

Nieuws Melkvee Martijn van Rossum 26 sep 2019 om 14:05uur

Na ontbinding van een pachtovereenkomst heeft de verpachter soms recht op de helft van de fosfaatrechten. Dat oordeelde de pachtkamer van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden dinsdag in een zaak tussen verpachter ASR en een melkveehouder.

De verpachter heeft recht op dit deel van de fosfaatrechten als hij een hoeve, minstens 15 hectare land of een bedrijfsgebouw verpacht dat specifiek voor de melkveehouderij bestemd is. Dit geldt bij pachtovereenkomsten die bij aanvang twaalf jaar of langer duren. De zaak werd met instemming van beide partijen gestart en wordt in de sector gezien als proefproces waar belangrijke jurisprudentie vanuit kan gaan.

Zowel de Bond van Landpachters en Eigen-Grondgebruikers in Nederland (BLHB) als LTO Nederland zijn het hartgrondig oneens met de uitspraak van de pachtkamer.

'Onrechtvaardig'

Bestuurder Alfred Jansen van LTO noemt de uitspraak onbegrijpelijk en onrechtvaardig. 'Fosfaatrechten zijn nooit gekoppeld aan grond. Ze vormen een milieurecht en geen productierecht. Fosfaatrechten bepalen je fosfaatplafond en dat staat in beginsel los van de grond die een melkveehouder heeft.'

De uitspraak deugt niet, volgens Jansen. 'Dit vonnis bepaalt dat na beëindiging van de pacht de helft van de fosfaatrechten aan de verpachter toekomt. De verpachter is daarna vrij om te doen wat hij wil met die rechten. Dan behoren ze opeens niet meer aan de grond toe. Dat is onrechtvaardig en meten met twee maten.'

Gebruiksrechten

LTO staat op het standpunt dat alle gebruiksrechten toebehoren aan de pachter. 'Wat krijgen we straks nog? Stikstofrechten? CO2-rechten? Die moeten bij de boer blijven, want dat geeft duidelijkheid voor de lange termijn en rust bij de ondernemer', stelt Jansen.

De BLHB hoopt dat de ondernemer in cassatie gaat. De organisatie heeft de betreffende boer bijgestaan. 'Deze uitspraak voelt niet goed', stelt voorzitter Hans Meijer. 'De pachtkamer heeft beredeneerd vanuit productierechten, zoals het melk- en suikerquotum. Maar het is een milieurecht dat niet is gebaseerd op de hoeveelheid grond, maar op het aantal koeien. Dat is iets heel anders.'

De rechtszaak is volgens Meijer het gevolg van het feit dat het wettelijk niet goed is geregeld. 'De landbouwminister heeft wel uitgesproken dat de fosfaatrechten toebehoren aan de melkveehouders, maar wettelijk is dat niet goed vastgelegd. Met dit soort wetgeving is alleen de advocatuur gediend. Het zou melkveehouders enorm helpen als dit wordt aangepast.'