Met wind en zon naar energieneutraal

Arjan Coppelmans (42) wijst naar de twee 15 meter hoge windmolens op de kop van zijn melkveebedrijf. Ze draaien bijna synchroon en op volle toeren. Op een steenworp afstand van de N36 richting Almelo zijn ze vanuit alle windrichtingen te bewonderen. 'Mooi toch, die houten bladen', oordeelt de melkveehouder. De molens staan er op de dag dat het kabinet de plannen van het Klimaatakkoord presenteert, precies twee weken.

Verderop in het weiland laat Coppelmans de heatpipes op het dak zien, waarmee het water van de boerderijboiler op zonnige dagen flink wordt voorverwarmd. 'Het werkt al op uv-licht en soms wordt het 80 graden en is maar een klein beetje gas nodig.'

Als de stal volgend jaar wordt uitgebreid met 62 ligboxen, komen op het nieuwe dak genoeg zonnepanelen om jaarrond energieneutraal te worden. 'Juist de eerste stroom die je als gebruiker afneemt, is het duurste, dus we willen graag de stap maken naar nul op de meter', zegt de melkveehouder.

Hoog energieverbruik

Zijn vrouw Thea Coppelmans (42) is de drijvende kracht achter de meeste energiemaatregelen. 'Ons energieverbruik was hoog, terwijl we geen melkrobots hebben. Met vaak simpele maatregelen hebben we een kwart van ons verbruik bespaard.' Het gaat om een frequentieregelaar op de carrouselmelkstal, een tijdschakelaar op de pomp om het water te recirculeren en voor het verbeteren van de aanzuiging van buitenlucht voor de koeling van de melktank. Ook de ventilatoren en het licht gaan regelmatig uit.

In een grafiek laat Thea Coppelmans zien dat de combinatie van windmolens en zonne-energie gezamenlijk door het jaar heen én voldoende energie produceert én op het juiste moment. Arjan Coppelmans: 'Ook als de salderingsregeling wordt afgeschaft, kunnen we de investeringen binnen een redelijke termijn terugverdienen.'

Vorige maand heeft de familie een kleine tachtig geïnteresseerde boeren en tuinders over de vloer gehad. Zij kregen in vier verschillende sessies meer informatie van windmolenfabrikant EAZ over de boerderijboiler en van gemeente Ommen over de mogelijkheden voor een vergunning van kleine windmolens. Tijdens deze avondsessie, georganiseerd door Ondernemershuis voor het Vechtdal in samenwerking met LTO Noord-afdeling Vechtdal, deelde de familie Coppelmans ook haar eigen visie.

Maatschappelijk draagvlak

Duurzaam produceren draagt bij aan het maatschappelijk draagvlak voor de melkveehouderij, betoogt het echtpaar. Daarnaast is het goed voor het milieu, worden ze onafhankelijk van energiepartijen. Thea Coppelmans: 'Financieel is het geen vetpot, maar wel voor ons terug te verdienen in tien jaar. Kortom, als het kan, waarom zou je het niet doen?'

Arjan Coppelmans wil liever wind- dan zonne-energie opwekken. 'We hebben zaagsel in de ligboxen en verdelen stro in de strostal. Daardoor zal stof neerdalen op de panelen. Ook is de capaciteit van de stroomkabels onvoldoende voor veel piekspanning. We nemen nu alleen panelen op het nieuwe deel van de stal en niet meer dan nog nodig is.'

Geschiedenis

Het melkveebedrijf kent een rijke geschiedenis. Een Groningse familie heeft de voormalige turfwinningslocatie omgezet in een landbouwbedrijf van 250 hectare groot. 'Heel hiërarchisch georganiseerd', weet Arjan Coppelmans. 'Met allemaal eigen dienstwoningen voor de vaste medewerkers. Daarnaast was het bedrijf een belangrijke werkgever in het dorp.'

In 1974 is het bedrijf opgeknipt en in delen verkocht. De huidige boerderij is door de vorige eigenaar al omgezet in een melkveebedrijf dat de familie Coppelmans in 2008 heeft gekocht. 'De woningen voor het personeel, inclusief de villa van de herenboer, zijn allemaal in particuliere handen. We hebben dus volop burgers die over onze schouder meekijken. Dat helpt ons om niet bedrijfsblind te raken', zegt Arjan Coppelmans.

Lastige vragen

'Het zorgt ook voor lastige vragen, zoals waarom de kalveren niet bij de koeien staan. Het helpt dat we vaak uitleggen wat we doen en we krijgen dan weer de foto's terug van buren die genieten dat de koeien voor hun raam staan.'

Mede met de komst van glasvezel zijn de banden in de buurt verder versterkt. Door als één club op te treden, bleven de aansluitkosten voor alle deelnemende buurtgenoten in het afgelegen gebied beperkt. 'We hebben met elkaar ook besproken of wij met een extra windmolen niet alle energie voor iedereen in de buurt duurzaam konden opwekken', zegt Arjan Coppelmans. 'Met een net iets te lange terugverdientijd voor wind hier in Overijssel bleek het helaas niet haalbaar.'