Voer sleutel tot reduceren methaanemissie

Alle ogen van methaanreducerend Nederland zijn gericht op het voer van melkvee. In ieder geval die van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Er wordt door het ministerie vol ingezet op onderzoek dat duidelijk moet maken hoe anders voeren kan bijdragen aan het terugdringen van de methaanemissie. Een brongerichte aanpak dus om aan de doelen van het klimaatakkoord te kunnen voldoen.

Om klimaatverandering tegen te gaan heeft Nederland zich als doel gesteld om in 2030 49 procent minder broeikasgassen uit te stoten dan in 1990. In de landbouw is methaan een belangrijk broeikasgas.

Twee derde van methaanuitstoot

'Twee derde van de methaanuitstoot wordt veroorzaakt in de melkveehouderij', vertelt Léon Sebek. Hij is projectmanager bij Wageningen University & Research (WUR) en leidt het praktijkonderzoek naar enterische methaan bij achttien melkveebedrijven. '20 procent daarvan is afkomstig uit de stallen en van mest en 80 procent is de enterische emissie.'

Dat is de emissie van methaan uit de maag en darmen van de koeien. Dus het is logisch dat voer en de vertering een grote invloed hebben. 'Bij enterische methaan spelen varkens en kippen nauwelijks een rol.'

Klimaatdoelen

In eerder onderzoek 'Innovatieprogramma Emissiearm Veevoer voor Herkauwers' werd al duidelijk dat via anders voeren methaanemissies flink terug te brengen zijn. 'Dat onderzoek werd verricht in klimaatkamers die we in Wageningen hebben', zegt Sebek. 'Daar staat een koe in een afgesloten omgeving. Ons onderzoek moet duidelijk maken of dit ook in normale stallen kan. De resultaten zijn hoopgevend, maar het moet wel binnen een normale bedrijfsvoering kunnen.'

Er hangt veel van af. 'De inzet is dat methaanreductiedoelen worden gehaald zonder krimp van de veestapel. Er zijn allerlei zaken die moeten worden meegewogen. Anders voeren kan weer zorgen voor meer ammoniakuitstoot of een lagere melkproductie. Ook dat is niet gewenst. Er moet wel bedrijfseconomisch perspectief blijven.'

Aan het onderzoek doen de bedrijven van 'Koeien & Kansen' mee en proefbedrijven De Marke en VIC Zegveld. Het onderzoek wordt jaarrond uitgevoerd om de seizoensinvloeden en de invloed van weidegang te kunnen bekijken.

Gras

Van de hoofdgewassen levert gras een belangrijke bijdrage aan de uitstoot van methaan. Mais minder. 'Maar meer mais in het rantsoen is voor veel bedrijven geen optie. Jong eiwitrijk gras zorgt voor minder methaanuitstoot. Het gras eerder maaien kan dus een optie zijn. Maar ja, dan heb je weer meer ammoniak. Het wordt dus zoeken naar de balans', aldus Sebek.

In het onderzoek komen allerlei scenario's aan bod. Er wordt gekeken naar verschillende bedrijfstypes op verschillende grondsoorten. De opgave voor het terugdringen van methaanemissies tot 2030 in de veehouderij is haalbaar. Na 2030 moet Nederland de uitstoot van broeikasgassen nog verder terugdringen. Hoe die opgave gerealiseerd moet worden, is nog niet duidelijk.

Microbioomonderzoek

'Om daarop voorbereid te zijn, worden nu al stappen gezet voor de invulling van aanvullende maatregelen. Microbioomonderzoek is daar een voorbeeld van', vertelt Sebek.

'De pens bevat miljoenen bacteriën, schimmels, gisten, virussen, protozoën en andere soorten waar we relatief weinig van afweten. Het is een heel universum. Als we daar meer van afweten, en de samenstelling kunnen veranderen, is er veel winst te behalen.'