Massale overzaai witlof in Flevoland

Het gaat om 20 tot 25 procent van het witlofareaal in Oostelijk Flevoland en in de Noordoostpolder, stelt teeltspecialist Bart Hesen van adviesorganisatie ChicoGrow. 'En er komen nog elke dag percelen bij die ook voor overzaai in aanmerking komen.'

De mate waarin de schade door de hevige neerslag van afgelopen weekend optreedt, noemt Hesen nu al immens, hoewel hij nog geen compleet beeld heeft. 'Deze massale wegval van kiemplantjes is uitzonderlijk en heb ik nog niet eerder meegemaakt.'

De schade betreft volgens de adviseur vooral de percelen die rond Hemelvaartsdag zijn ingezaaid. 'Die waren vervolgens niet voldoende opgedroogd voordat de zware buien er invielen. De planten raakten daardoor verzwakt als gevolg van zuurstofgebrek en de agressievere werking van bodemherbiciden.'

Afgestorven plantjes

Hesen legt uit dat hij en zijn collega's nu dagelijks bezig zijn met het beoordelen van percelen om vast te stellen of overzaai nu wel of niet noodzakelijk is. 'We komen percelen tegen met 80 tot 90 procent afgestorven plantjes. Dat is heel heftig en dan is een beslissing om toch maar opnieuw in te zaaien niet zo moeilijk.'

Witloftelers zaaien gemiddeld ruim 300.000 zaden op een hectare. Ideaal is een opkomst van zo'n 85 procent, vertelt Hesen. 'Voor een redelijke opbrengst willen we nu toch nog wel minimaal 200.000 plantjes op een hectare hebben staan, anders gaan we overzaaien. Een en ander is ook afhankelijk van de kalender, het ras en de verdeling van de planten. Na 15 juni zullen mogelijk ook percelen blijven staan met minder planten, omdat het aantal groeidagen voor overzaai te krap wordt.'

De uiteindelijke uitval wordt volgens Hesen niet zozeer veroorzaakt door het wegspoelen van plantjes vanwege het vele water dat in korte tijd is gevallen, maar meer door de aantasting van schimmels. 'Dan kan pythium zijn, maar er zijn ook andere schimmels die de verzwakte plantjes aantasten. We laten dat nu onderzoeken.'

Voldoende zaaizaad

Voor het overzaaien is volgens Hesen nog voldoende zaaizaad beschikbaar. Hij verwacht dat hier en daar witloftelers zich tevreden moeten stellen met zaad dat niet gepilleerd is en ook niet geprimed. 'Dat kan ten koste gaan van de verzaaibaarheid en vraagt meer aandacht voor de bestrijding van schimmels en insecten. Aan de andere kant heeft de late zaai het voordeel van een vlotte kieming vanwege de hogere bodemtemperaturen.'

Vooralsnog gaat Hesen ervan uit dat dezelfde witlofrassen worden geteeld. Op grote schaal overstappen op vroege rassen gaat volgens hem niet werken vanwege de planning bij de afnemer van de witlofpennen. Of de massale overzaai van nu gevolgen heeft voor de opbrengsten, is volgens hem nog niet te zeggen. 'Dat is op dit moment volledig speculatief.'