Westnijlvirus rukt op richting Nederland

In vergelijking met voorgaande jaren is het aantal gevallen van het Westnijlvirus bij mensen in de Europese Unie met in totaal 1.266 gevallen verdrievoudigd ten opzichte van het jaar ervoor. Dat meldde het European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC) vorige week vrijdag. Dit centrum verwacht dat het virus de komende maanden nieuwe gebieden aandoet.

Trekvogels spelen daarbij mogelijk een rol, weet woordvoerder Harald Wychgel van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. 'De mens is net als het paard een eindgastheer. De mug kan het virus niet via menselijk bloed opzuigen en vervolgens een ander mens of paard besmetten', stelt hij.

Overigens verspreidt niet iedere mug het virus en ook niet iedere vogel heeft hierin een rol, volgens Marianne Sloet, hoogleraar Inwendige Ziekten van het Paard aan de faculteit Diergeneeskunde Utrecht. Zij is op dit moment niet paniekerig over de situatie.

Verenigde Staten hard getroffen

Anders was dat volgens haar rond de eeuwwisseling in de Verenigde Staten, nadat in 1999 het virus werd gevonden bij allerlei vogels en enkele mensen in New York. Vervolgens werden in rap tempo veel paarden het slachtoffer, doordat het virus zich in enkele jaren tijd over de hele Verenigde Staten verspreidde. 'In Europa bleef het virus vooral aan de andere kant van de Alpen actief, met af en toe een uitbraak in landen als Frankrijk. Tot uitbraken dichterbij heeft het vooralsnog niet geleid.'

Volgens het ECDC zijn er tot eind september 201 uitbraken onder paarden gemeld, in Italië 107, in Hongarije 78, in Griekenland tien, in Frankrijk en Roemenië twee en in Oostenrijk en Duitsland één. Bij het geval bij onze oosterburen gaat het om een paard in Brandenburg, dat vorige maand is gevonden. In augustus werd hier ook een besmette uil aangetroffen.

Symptomen

Een Westnijlinfectie bij paarden kan symptoomloos verlopen, maar kan ook algemene symptomen geven, zoals koorts, sloomheid, niet eten of lichte koliek. Soms kunnen neurologische symptomen optreden bij het paard, zoals spiertrillingen, ataxie en gedragsverandering. In het ergste geval raken de dieren verlamd en overlijden ze, of moeten ze worden geëuthanaseerd.

Nadat in de Verenigde Staten de ziekte veel slachtoffers maakte onder paarden, is er al snel een vaccin ontwikkeld. Dit geeft een goede bescherming. Sloet vindt het voor iedere paardenhouder een afweging om dit in te zetten, mede gelet op de kans op een ernstig ziektebeeld.

'Het vaccin is relatief duur, met een inkoopprijs voor de dierenarts die vijf keer zo hoog ligt als die van een influenzavaccin.' De Koninklijke Nederlandse Hippische Sportfederatie (KNHS) adviseert om met name paarden met een grote emotionele of financiële waarde te vaccineren. Verder moeten paarden die veel reizen worden gevaccineerd.

Vaccineren in het voorjaar

Het is waarschijnlijk niet zo zinvol om nu te vaccineren in Nederland, geeft de hoogleraar aan. 'De basisvaccinatie bestaat uit twee injecties met een tussenpoos van drie weken. Twee weken na de tweede vaccinatie is de bescherming goed. Maar dan zitten we al in november en is er geen mug meer actief. Daarom is het beter om in het voorjaar te vaccineren.'

Mogelijkheden om de kans op een besmetting in de muggenperiode te verkleinen, ziet Sloet in het gebruik van insectenwerende middelen en het voorkomen van insectenbeten door een knuttendeken, zoals die ook voor staart- en maneneczeem wordt gebruikt. 'In de praktijk gebeurt dat al vaak, maar die dekens zijn ook kwetsbaar.'