Stichting luidt alarmbel over dubbeldoelkoeien

Begin 2016 waren er nog ongeveer nog 5000 melkproducerende dubbeldoeldieren, die voor zowel het vlees als de melk worden gehouden. Eind 2017, na het instellen van het fosfaatreductie plan 2017, zijn er nog maar een kleine 3000 over. Een daling van 40 procent in zeer korte tijd.

'Als we straks na 2018 de balans op gaan maken van de effecten van de invoering van het fosfaatrechten stelsel zijn er mogelijk nog maar 2000 of zelfs minder over', stelt SZH-voorzitter Geert Boink. 'Middels het fosfaatrechtenstelsel stuurt onze overheid aan op een zo'n hoog mogelijke productie per individuele koe. De oude Nederlandse rassen geven 30 tot 50 procent minder liters melk, maar wel 30 procent meer vlees en dat alles vooral gras gevoerd, met een minimale hoeveelheid of helemaal geen krachtvoer daarnaast.'

Past binnen kringlooplandbouw

'Het zijn duurzaam producerende koeien met een veel langere levensduur dan hun topsportende krachtvoergedreven collega's. Dubbeldoel koeien hebben in het, door maatschappij en politiek, zo omarmde kringlooplandbouw model juist de toekomst', aldus Boink.

Hij baalt ervan dat de zeldzame koeien in 2017 bij het fosfaatreductieplan nog werden gered met een uitzonderingsmaatregel, terwijl die dieren nu alsnog vanwege het fosfaatrechtenstelsel moeten worden afgevoerd.

Volgens hem zijn er twee mogelijkheden. Zo zou er een vrijstelling moeten komen van fosfaatrechten voor jongvee tot het afkalven, wanneer deze dieren behoren tot een zeldzaam Nederlands ras. Omdat het hier om een beperkt aantal runderen gaat, is het aantal fosfaatrechten dat hiermee is gemoeid, ook beperkt.

Een andere optie is dat er een individuele dierpremie wordt ingevoerd voor dieren van zeldzame huisdierrassen. Boink: 'Hiervoor bestaat er een EU subsidieregeling die door Nederland niet voor dit doel wordt benut. RVO kan deze subsidie heel eenvoudig linken aan de vlag 'zeldzaam Nederlands ras in het I&R systeem.'

Hij denkt daarbij aan 200 euro per rund, wat neerkomt op 20.000 euro voor een bedrijf met 100 grootvee-eenheden: 'In een periode van vijf jaar kunnen hier heel wat fosfaatrechten voor worden gekocht.'

Dure rechten

Daarbij komt volgens Boink dat de fosfaatrechten voor bedrijven met dubbeldoelrassen duurder zijn dan die van hoogproductief melkvee. 'Bij 2.500 kilo fosfaatrechten kan een dubbeldoel-bedrijf met een gemiddelde productie van 5624 kg melk 77 koeien (32,4 kilo fosfaat per koe) houden die totaal grofweg 433.000 kilo melk per jaar produceren.'

'Een bedrijf met een gemiddelde productie van 10.624 kilo melk kan 51 koeien houden (49,2 kilo fosfaat per koe), die totaal 539.000 kilo melk per jaar produceren. Meer dan 100.000 kilo verschil.'

Bij een marktprijs voor één kilo fosfaat van 184 euro is het voor de dubbeldoel-ondernemer is het een kostenpost van: 32,4 x 184 euro = 5961,60 euro = 1,05 euro per kilo melk en voor de ander: 49,2 x 184 euro = 9052,80 euro = 0,85 euro per kilo melk. 'Een koe meer houden kost voor het hoogproductief bedrijf ruim 20 procent minder per extra geproduceerde kilo melk dan bij een laagproductief bedrijf', besluit Boink.