Twee jaar achter elkaar wateroverlast

Han ReindsenIn de nacht van 30 op 31 augustus heeft het in het Land van Heusden en Alterna zo'n 100 millimeter geregend. Naar schatting heeft zo'n 1.500 hectare blank gestaan. Bij De Keizer is in enkele uren tijd tot 140 millimeter water gevallen. 'Een muur van water kwam naar beneden', zegt de akkerbouwer.
De Keizer heeft in het westen van Noord-Brabant een bedrijf van 40 hectare. Bij Vereinigte Hagel heeft hij schade gemeld in 7,24 hectare fritesaardappelen en 6,5 hectare uien. Bij de aardappelen rekende hij op een goed financieel resultaat. 'De opbrengst van het ras Ramos leek goed en dan krijg je dit.'
Volgens De Keizer heeft het perceel aardappelen in ieder geval zo'n 30 uur volledig onder water gestaan. 'Ik denk zo'n 40 centimeter. Op een gegeven moment werd op de laagste plekken het loof het eerst bruin. Dat beeld is langzaam opgeschoven naar de hogere gedeelten.'

Schadetaxatie

Taxateurs van de Vereinigte Hagel in Smilde hebben dinsdagmiddag bij meerdere akkerbouwers de schade vastgesteld. 'Je moet zo'n veertien dagen wachten om te kunnen vaststellen of de aardappelen wel of niet gaan rotten', zegt Jan Schreuder, directeur van Vereinigte Hagel.
Na het steken van meerdere monsters stellen de taxateurs Mathé Buijs uit Oude-Tonge en Wim Hopmans uit Dinteloord vast dat De Keizer niet of nauwelijks meer goede aardappelen kan oogsten.
'Het beeld is zo duidelijk dat we de schade bijna vanaf de weg hadden kunnen taxeren, maar dat doen we natuurlijk niet', zegt Buijs.
Uien kunnen beter tegen wateroverlast dan aardappelen, zo blijkt ook bij De Keizer. De 2 hectare uien van het ras Centro die is gerooid, lijkt kwalitatief goed. 'Als een ui rijp is, kan deze meer verdragen', geeft schadetaxateur Buijs aan.
Voor de 4,5 hectare uien van het ras Hoza is de situatie minder gunstig. Goede uien wisselen zich af met slechte. 'Over veertien dagen komen we terug om de uien opnieuw te beoordelen', zegt Hopmans. 'We moeten afwachten hoe ze zich ontwikkelen.'
Ook vorig jaar heeft het gebied in het westen van Noord-Brabant te maken gekregen met wateroverlast. 'Vorig jaar heb ik getwijfeld of ik opnieuw een verzekering zou afsluiten. Ik dacht: twee jaar achter elkaar waterschade, dat zal toch wel niet gebeuren. Gelukkig heb ik wel een verzekering afgesloten', vertelt De Keizer.

Waterschap

Kim van Baal van waterschap Rivierenland geeft aan dat het vorig jaar en dit jaar om extreme neerslaghoeveelheden gaat waar het watersysteem niet op is berekend. 'Dit terwijl het watersysteem wel voldoet aan de normen.' Op dit soort extremen kan het waterschap volgens haar niet anticiperen. 'Er was 20 millimeter voorspeld en er viel gemiddeld zo'n 100 millimeter.'
Het verschil met vorig jaar is dat het waterschap in drie à vier gebieden te maken heeft gekregen met wateroverlast. 'Het is een grote calamiteit en ik begrijp de boosheid bij boeren. We gaan het watersysteem in het rivierengebied nu integraal en breed oppakken in vier provincies. Nodig gezien de gevolgen van de klimaatverandering.'
Volgens waterschap Rivierenland komt een dergelijke grote neerslag in korte tijd maar één keer in de 100 jaar voor. Met nu twee keer achter elkaar zou de waterschade zich bij De Keizer de komende 200 jaar in theorie niet meer voor moeten doen.
Schreuder wijst er op dat meteorologen een andere visie hebben. Zij wijzen op het veranderende weer door de opwarming van de aarde. 'Ook boeren zien dat het weer verandert. Ik denk dat mede daardoor de belangstelling voor de brede weersverzekering toeneemt.'

Geen contact

De Keizer voelt zich in de steek gelaten door waterschap Rivierenland en heeft er weinig vertrouwen meer in. Het waterschap zou te weinig doen om waterschade te voorkomen.
'Het waterschap heeft geen contact met mij opgenomen. Ze wimpelen het af op de schade-expert', stelt de akkerbouwer.
De Keizer wijst er op dat de waterschappen vroeger zijn opgericht door de boeren. 'Die hebben nu weinig meer te vertellen in het bestuur van het waterschap. De kleinste partij in het bestuur heeft wel de grootste oppervlakte in gebruik.'