'Dezelfde soep maar dan opgewarmd'

Wie goed leest, ziet dat we niet zozeer een landbouwprobleem hebben, maar een vraagstuk over de verdeling van milieu, ruimte en regels. De landbouw is daarin steeds vaker restpost van beleid. Vergeten wordt dat ook voedselproductie ruimte vraagt. Er wordt te eenzijdig gekeken naar natuurdoelen, zonder de effecten op de voedselzekerheid in Europese context mee te wegen. Wat ontbreekt, is een bredere blik.

De verkenning gaat uit van natuurdoelen die zijn vastgelegd in starre, Europese richtlijnen van decennia geleden. Die houden nauwelijks rekening met regionale verschillen, laat staan met het strategische belang van voedselzekerheid dat Europa inmiddels zelf erkent. In Brussel klinkt steeds luider de roep om die richtlijnen te herzien, omdat ze niet aansluiten bij de werkelijkheid van vandaag.

Het PBL noemt innovatie en verbreding als uitwegen. Dat is terecht, want daar liggen inderdaad kansen. Boeren werken al jaren aan minder uitstoot, meer biodiversiteit, energie op eigen erf, streekproducten, zorg en recreatie. Maar zolang vergunningen uitblijven, blijft de praktijk stilstaan.

De sleutel ligt in ruimte bieden aan vernieuwing, niet in het telkens aanscherpen van regels die vernieuwing juist belemmeren. De toekomst vraagt niet om meer modellen, maar om moedige keuzes, duidelijke prioriteiten, ruimte voor innovatie en samenwerking.

We moeten intensiveren om te extensiveren en werken aan een eerlijke verdeling van ruimte, lasten en lusten. Laten we hier met een frisse blik naar kijken, want alleen verse soep is echt voedzaam.