Verbitterde Tweede Kamer vindt stikstofplannen Wiersma te mager

Eigenlijk zou de Tweede Kamer woensdagavond debatteren over de maatwerkaanpak om PAS-melders te helpen. Maar de Kamerleden willen deze aanpak niet los zien van het bredere pakket met stikstofmaatregelen dat Wiersma op Prinsjesdag heeft gepresenteerd. Dit zijn de plannen van de ministeriële commissie Economie en Natuurherstel en die gaan onder meer over doelsturing, vrijwillige uitkoop en innovatie.

Juist die plannen zorgen voor verbitterde reacties. 'Ik ben zwaar teleurgesteld over het pakket', zegt Pieter Grinwis (ChristenUnie). Hij vindt dat er geen geborgd maatregelenpakket ligt waarmee Nederland geleidelijk van het slot zou gaan, zoals ook minister-president Dick Schoof heeft aangekondigd. Die mening wordt breed gedeeld. NSC'er Harm Holman noemt het pakket 'volstrekt onvoldoende'.

Grinwis en onder meer Eline Vedder (CDA) prijzen de omschakeling naar doelsturing die de minister wil maken, al roept het ook veel vragen op. Wiersma zegt hierover dat deze aanpak in de komende tijd verder wordt uitgewerkt. 'Dit is het pad waarvan ik hoop dat we het blijven afwandelen. Dan gaat Nederland wel degelijk van het slot af.'

Goede volgende stap

De enige die zich op voorhand achter de aanpak van de minister schaart, is coalitiegenoot Wim Meulenkamp (VVD). Al vindt ook hij dat de aanpak kan worden verbeterd. 'Wiersma heeft met dit pakket een goede volgende stap gezet, maar er zijn nog meer stappen nodig om te komen tot geborgde emissiereductie en natuurherstel, zodat Nederland van het slot komt en de vergunningverlening weer op gang kan komen.'

Meulenkamp riep de minister op om de ideeën van organisaties als LTO Nederland, het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK), VNO/NCW en Bouwend Nederland te betrekken bij de verdere uitwerking van de plannen. BBB-leider Caroline van der Plas sloeg haar spreektijd over.

Wiersma toont zich fel bij het beantwoorden van de vragen aan haar adres. Ze wijst erop dat haar mogelijkheden voor een pakket met stikstofmaatregelen beperkt zijn. 'Ik had ook graag het totale pakket gepubliceerd en gepresenteerd. Helaas, zoals ik net al zei over de demissionaire staat, is dit de lengte van de polsstok van dit kabinet.' Met de lengte doelt ze op de 5,6 miljard euro die het kabinet uittrekt voor de plannen.

Maatwerkaanpak

De kern van het debat is niet het maatregelenpakket van de ministeriële commissie, maar de wet die het kabinet drie jaar langer de tijd geeft om een oplossing voor de PAS-melders te vinden: de maatwerkaanpak. Meerdere Kamerleden betwijfelen of de wet zin heeft zonder effectieve en geborgde stikstofmaatregelen. Laura Bromet (GroenLinks-PvdA): 'Deze wet is één grote valse belofte.'

Voor PAS-melders zijn de plannen een 'dode mus', vindt D66-Kamerlid Anne-Marijke Podt. 'Het belangrijkste doel, namelijk de handhaving bij onze boeren weghouden, wordt niet bereikt met deze wetswijziging', concludeert Jeanet Nijhof-Leeuw (PVV).

Legaliseren

Wiersma wijst erop dat extra stikstofmaatregelen niet alle PAS-melders kunnen helpen. 'Ook als we nu in één keer veel extra maatregelen nemen, dan betekent dat nog niet dat we daarmee alle PAS-melders kunnen legaliseren', zegt ze.

'Ik wil benadrukken dat het vorige kabinet aanvankelijk nog de verwachting had dat met de uitkoopregelingen en het reduceren van een x-aantal molen het probleem van de PAS-melders opgelost kon worden. Maar helaas heeft op dat gebied de juridische realiteit ons ingehaald en is dat nagenoeg onmogelijk gebleken.'

De Kamer stemt dinsdag over het voorstel waarin de maatwerkaanpak wordt geregeld. Of er voldoende steun is, moet blijken. Ondanks de kritiek vinden Kamerleden niets doen ook geen optie. Er zijn verschillende amendementen ingediend om het wetsvoorstel aan te passen. Die aanpassingen zijn voor sommige Kamerleden randvoorwaardelijk om de voorgestelde aanpak van de minister te steunen.