'Inzet op doelsturing onvoldoende voor nieuwe vergunningen'

Landbouwminister Femke Wiersma heeft op Prinsjesdag het vervolgpakket van haar stikstofaanpak gepresenteerd. Belangrijk onderdeel daarin is de invoering van doelsturing op bedrijfsniveau. In de komende periode wil de bewindsvrouw de benodigde systematiek, monitoring, borging en handhavingsregime uitwerken.

De jonge boeren en tuinders zijn blij met het voornemen van Wiersma en het beschikbare budget van 2,6 miljard euro voor het vervolgpakket, maar er klinkt ook kritiek. 'De gemaakte keuzes krijgen in de brief meer vorm, maar zijn onvoldoende om vergunningverlening weer op gang te brengen', zegt Merel Straathof, portefeuillehouder Leefomgeving bij het NAJK.

De ontwikkeling van een goede structuur voor doelsturing kost tijd, erkent Wiersma. Het ingroeipad moet in de komende jaren al zorgen voor de reductie van stikstofemissies en leiden naar de invoering een bedrijfsspecifieke uitstootnorm in 2035. Volgend jaar krijgen boerenbedrijven te horen wat hun individuele emissieplafond wordt.

Vaart achter doelsturing

Het NAJK wil vaart te zetten achter de invoering van doelsturing. 'Als we met boeren, het bedrijfsleven en de overheid toe willen werken naar een geborgde en geslaagde doelsturingssystematiek, dan is het van belang om vandaag nog te starten met de uitwerking', roept Straathof het kabinet op.

Reductie van stikstofuitstoot in Nederland is essentieel om stikstofruimte te creëren voor het legaliseren van PAS-melders en interimmers en om de vergunningverlening weer op gang te krijgen. Voor het NAJK is het daarom van groot belang dat emissiereductie wordt geborgd.

'Een hedendaags referentiemoment maakt dat PAS-melders en interimmers niet langer dertig jaar terug in de tijd hoeven te gaan voor hun vergunningsreferentie. Wil je dit referentiemoment kunnen gebruiken, dan wil je zeker weten dat alles wat je vandaag uitstoot in de toekomst daadwerkelijk vermindert.'

Stok achter de deur

In 2035 moet de landbouw ten opzichte van 2019 een stikstofreductie van 42 tot 46 procent realiseren. Tussentijds komen er streefwaarden. Boeren die achterblijven moeten in 2030 een bedrijfsplan opstellen voor het behalen van het streefdoel. Wiersma zet daarbij een stok achter de deur. Het intrekken of tijdelijk bevriezen van dierrechten kan een maatregel zijn om veehouderijen alsnog onder hun emissieplafond te krijgen.

Het NAJK is positief over deze denklijn, maar vraagt zich wel af of de aanpak met streefwaarden in 2030 in plaats van haalbare doelen voldoende is om de vergunningverlening tijdig weer op gang te krijgen. De organisatie noemt het 'zorgelijk' dat de legalisatie van PAS-melders en interimmers niet benoemd wordt in de Kamerbrief. 'Anders zijn doelen op wat voor termijn dan ook onhaalbaar.'