CDA wil hogere rekenkundige ondergrens en terugkeer stikstoffonds

De partij wil sturen op stikstofreductie voor de landbouw en alle overige sectoren. Dit kan door het instellen van een emissienorm per bedrijf. Daarmee worden koplopers beloond en ligt er een grotere opgave bij de bedrijven die nog meer moeten doen. Sanctionering – zoals het intrekken van vergunningen of korting van dier-/fosfaatrechten – fungeert als ultieme remedie voor dat deel van de gestelde emissienormen dat bedrijven in 2030 en 2035 niet hebben gehaald.

Met de herintroductie van het stikstoffonds komen ruime middelen beschikbaar om de noodzakelijke transitie in de agrarische sector en natuurbeheer mogelijk te maken. De regeling Groenprojecten en het Investeringsfonds Duurzame Landbouw moeten volgens het CDA beide worden verruimd vanuit het stikstoffonds, zodat zowel bedrijfsovernames als aankoop of het inleggen van eigen bijdragen bij het aangaan van erfpacht voor jonge boeren hier ook onder valt.

De aangekondigde opkoopregelingen, vrijwillige verplaatsingsregeling en stikstofreducerende extensiveringsregelingen mogen wat betreft de Christendemocraten worden voortgezet. Waar mogelijk wordt rekening gehouden met natuurlijk verloop in de sector.

Rekenkundige ondergrens

Een geborgd maatregelenpakket moet leiden leidt tot het kunnen toepassen van een hogere rekenkundige ondergrens, gesteund door de wetenschap, zodat vergunningen kunnen worden verleend voor onder andere bouwprojecten, de aanpak van netcongestie en stikstof verlagende innovaties, vindt het CDA.

Wetgeving – de Omgevingswet met daarin de omgevingswaarden, gebaseerd op de kritische depositiewaarden – moet gericht zijn op emissievermindering, in plaats van sturing op een percentage natuurareaal onder de kritische depositiewaarde.

In de wet- en regelgeving moet volgens de partij worden overgestapt naar langjarige, voorspelbare doelsturing in plaats van middelsturing. De overheid stelt alleen heldere en meetbare normen en investeert in handhaving daarvan, staat in het concept-verkiezingsprogramma.

'Te weinig gedaan'

Het CDA vindt dat er sinds de PAS-uitspraak van 2019 te weinig is gedaan om daadwerkelijk tot een oplossing te komen voor de stikstofproblematiek. De partij onderschrijft het plan van LTO Nederland, het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) en medeoverheden dat onlangs is gepresenteerd. 'Dit is een belangrijke eerste stap, die met het Rijk en andere organisaties verder moet worden uitgewerkt.'

De partij denkt dat deze beweging op korte termijn al kan leiden tot emissiereductie in alle sectoren, zodat vergunningen weer kunnen worden verleend, de biodiversiteit kan verbeteren en PAS-melders en interimmers kunnen worden gelegaliseerd.

Regie op krimp

Er moet verder regie komen op de krimp van de sector, schrijft de partij. 'Gronden en bedrijfslocaties van boeren zonder bedrijfsopvolgers moeten met behulp van regie en stimulerende regelingen vanuit de overheid worden verschoven naar de (jonge) boeren die door willen. Hierbij hoort langjarig structuurbeleid.'

Het CDA wil tevens inzetten op langjarige afspraken met ondernemers 'om fatsoenlijke bedrijfsvoering en gezond bedrijven mogelijk te maken'. Ook milieugebruiksruimte wordt vastgesteld voor de lange termijn. Voor agrarisch natuurbeheer moeten ook langjarige contracten worden aangegaan waarin een fatsoenlijke prijs voor de verrichte werkzaamheden wordt betaald.

De partij van lijsttrekker Henri Bontenbal wil de Dienst Landelijk Gebied (DLG) en de Productschappen 2.0 herintroduceren. Hierdoor moet meer balans in de keten ontstaan en wordt de organisatie- en slagkracht vergroot. Om grondmobiliteit te creëren, komen er regionale grondbanken onder de regie van regionale landinrichtingscommissies om zo herinrichting van landbouw en natuur te creëren.

Er moet tot slot aandacht zijn voor perspectief voor (jonge) boeren door te onderzoeken hoe we drempels kunnen verlagen om als opvolger door te gaan, vindt de partij.

Circulaire landbouw

De mogelijkheden van circulaire landbouw moeten optimaal worden benut, staat in het concept-verkiezingsprogramma. De toepassing van organische reststof moet daarbij makkelijker wordt gemaakt. CO2-intensieve kunstmest wordt moet worden vervangen door natuurlijke varianten, zoals renure.

Er komt wat betreft het CDA meer ruimte voor geïntegreerde gewasbescherming en goed geteste biologische middelen worden sneller toegelaten. De kleine gewassenregeling KUG wordt daarvoor vereenvoudigd en er komt een investeringsimpuls voor gewasbescherming, zodat de afhankelijkheid van chemische middelen afneemt.

Voor de tuinbouw wil de partij robotisering stimuleren, mede om minder afhankelijk te worden van de inzet van arbeidsmigranten. Het gebruik van en de productie van groen gas wordt gestimuleerd. 'We investeren in projecten van onder andere mestvergisters en strippers die stikstof uit mest halen. Hiermee kunnen veehouders tussen de 50 en 70 procent stikstofuitstoot reduceren.'

Tot slot pleit het CDA voor de introductie van een brede suikerbelasting. Deze wordt geheven vanuit een gezondheidsdoelstelling, zoals ook gratis schoolfruit zal worden verstrekt.