GroenLinks-PvdA wil per direct verbod op glyfosaat

De jarenlange focus op schaalvergroting en intensivering heeft de natuur en boeren uitgeput, zo staat in het programma van GroenLinks-PvdA (GL-PvdA) voor de verkiezingen op 29 oktober. De partij betreurt het dat het aantal boeren is gedaald, terwijl de bedrijfsomvang is toegenomen. De focus is daarbij te veel op export komen te liggen, vinden de sociaaldemocraten. 'Een groot deel van het geproduceerde eten exporteren we naar het buitenland, terwijl wij met de vervuiling blijven zitten.'

De partij wil deze ontwikkeling veranderen 'door de productiecapaciteit aan te passen naar wat onze natuur aankan'. In het programma staat dat ze kiest voor een grondgebonden landbouw, waarbij het aantal landbouwdieren wordt aangepast aan de hoeveelheid veevoer die in de directe omgeving kan worden geproduceerd en de hoeveelheid mest die daar kan worden uitgereden.

Die maatregel leidt volgens GL-PvdA onvermijdelijk tot een krimp van de veestapel. 'Sectoren die voor het overgrote deel produceren voor de export, moeten als eerste krimpen.'

De partij van van fractievoorzitter Frans Timmermans vraagt meer aandacht voor kleinschalige, duurzame agrarische bedrijven. 'Deze zijn vaak van veel maatschappelijke waarde', schrijft GL-PvdA. 'We stimuleren regionale samenwerkingsverbanden en nieuwe verdienmodellen, zoals directe verkoop, toerisme, onderwijs, zorg en agroforestry. We houden het platteland levendig met goede voorzieningen, zoals ov, dorpshuizen, bibliotheken en zwembaden. Ook investeren we in natuur en het aanleggen van fiets- en wandelpaden.'

Gerichte stikstofaanpak

GL-PvdA pleit voor een gerichte stikstofaanpak. De partij wil piekbelasters gericht uitkopen, verplaatsen of begeleiden naar een vorm van landbouw die volgens haar minder druk legt op de omgeving. 'Als stok achter de deur zijn we bereid tot gedwongen uitkoop, zodat de natuur voldoende kan herstellen en het land van het slot kan.' Daarnaast wil ze weidegang verhogen, het ruweiwitgehalte in veevoer verlagen en emissiearm mest uitrijden normeren.

Het gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen en kunstmest moet tot een minimum worden beperkt, zo vindt GL-PvdA. Ze pleit voor een verbod op chemische middelen die schadelijk kunnen zijn en een direct verbod op het gebruik van glyfosaat, PFAS-houdende bestrijdingsmiddelen en chemische gewasbeschermingsmiddelen bij lelieteelt. Daarnaast moet er een verbod komen op chemische bestrijdingsmiddelen in en rondom natuur- en waterwingebieden.

Vergoeding landschapsbeheer

Voor boeren is volgens de partij een belangrijke rol weggelegd als beheerder van het landschap. Zij krijgen een eerlijke vergoeding voor landschapsbeheer. 'Bijvoorbeeld als ze werken met teeltvrije zones, kruidenrijk grasland, natuurvriendelijke oevers, water- en CO2-opslag, weidevogelbeheer of landschapselementen.'

Die vergoeding maakt het volgens GL-PvdA voor boeren 'aantrekkelijker om meer nadruk te leggen op natuurbeheer in de bedrijfsvoering'. Om dit af te dwingen moeten overheden langjarige contracten met boeren aangaan.

GL-PvdA wil volgens het conceptverkiezingsprogramma dat Nederland in 2040 klimaatneutraal is. Dat is tien jaar eerder dan in het huidige kabinetsbeleid tot doel is gesteld.