Hansen onder vuur om nieuw Europees landbouwbeleid

Hansen heeft woensdagmiddag met de landbouwcommissie van het Europees Parlement (EP) gesproken over de voorstellen voor het nieuwe gemeenschappelijke landbouwbeleid (GLB) en de bijbehorende Europese begroting. Die plannen behelzen onder meer een vereenvoudiging van het landbouwbeleid en meer aandacht voor jonge boeren. Hansen wil de steun terecht laten komen bij de boeren die dit het hardste nodig hebben.

De landbouwcommissie heeft geen boodschap aan deze woorden. Met name het plan om lidstaten naar eigen inzicht te laten schuiven met het geld uit de twee pijlers onder het huidige GLB-budget – de basispremie en plattelandsontwikkeling – wekt de woede van de parlementsleden. Zij vrezen dat er een ongelijk speelveld ontstaat omdat lidstaten het geld voor de basispremie voor andere doelen kunnen inzetten.

Stabiliteit op het spel

'Met deze voorstellen zetten we de stabiliteit van de voedselvoorziening in Europa op het spel', vindt Europarlementariër Bert-Jan Ruissen (SGP). 'We gaan naar een beleid met veel onzekerheid voor de boer. We moeten maar afwachten met welk plan elke lidstaat komt. Waar blijft het gelijk speelveld als iedere lidstaat eigen keuzes mag maken over de besteding van het budget.'

Andere EP-leden lieten zich in soortgelijke bewoordingen uit. 'Als dit doorgaat, hebben we straks 27 GLB's en die zullen niet gelijk zijn', zegt de Finse Elsi Katainen (Renew). Het Ierse EP-lid Luke Flanagan (De Linkse Fractie) ging nog verder. 'Dit is een ongemeenschappelijk landbouwbeleid.' De Belg Wouter Beke van de Christen-Democraten trekt al vast een conclusie. 'Landbouwers vragen zekerheid en perspectief. Dat gaan ze op deze manier niet krijgen.'

Hansen maakt zich niet zoveel zorgen om de ongelijkheid in de besteding van het Europese budget door de lidstaten. 'Wij zullen alle plannen die de lidstaten met het geld hebben moeten goedkeuren.' Ook wijst hij op de Nationaal Strategische Plannen die elke lidstaten nu al hebben. 'We wijken dus niet zoveel af van wat we nu al doen. Daarbij is de behoefte van bijvoorbeeld Zweedse boeren heel anders dan die van boeren op Cyprus. Dan kun je van hen niet hetzelfde eisen.'

Minder inkomenssteun

Ook de verlaging van het budget voor directe inkomenssteun met 25 procent tot 300 miljard euro voor de periode 2028-2034, zit de Parlementsleden dwars. 'We hebben juist meer financiering nodig als we willen dat boeren zich aanpassen aan klimaatverandering', vindt Oostenrijker Thomas Waitz, van De Groenen.

Hansen stelt dat lidstaten de mogelijkheid hebben om zelf geld bij te passen. Daar neemt Jessika van Leeuwen (BBB) geen genoegen mee. 'U legt de verantwoordelijkheid om er geld bij te doen bij de lidstaten neer. U weet ook dat dat niet gaat gebeuren.'

De Eurocommissaris verweert zich tegen de verwijten aan zijn adres. Hij wijst erop dat Europees geld ook op een andere manier voor boeren kan worden ingezet, bijvoorbeeld door verbeteringen aan de infrastructuur, al ziet een boer dat niet direct in zijn portemonnee. 'En het geld is niet weg. Het blijft gewoon inzetbaar voor het GLB. En het is aan het parlement om meer geld te vragen van de lidstaten.'