'Zonder boeren geen deal'

Column Politiek Jan Huitema 13 maa 2024 om 14:00uur

Afgelopen tijd waren er wederom grote boerenprotesten in Brussel. In andere landen zijn ze ook weer opgelaaid. De druppel die de emmer deed overlopen en aanleiding gaf tot de protesten, verschilt per land.

In Duitsland is grote kritiek op de afschaffing van een belastingvoordeel op diesel. De Franse boeren zijn tegen beperkingen op gewasbeschermingsmiddelen en de invoer van landbouwproducten door Mercosur. Spaanse boeren protesteren tegen beperkingen bij irrigatie. In het oosten van Europa protesteren de boeren tegen de hoogte van de inkomenssteun vanuit het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) en de import van producten uit Oekraïne.

Een verscheidenheid aan oorzaken dus. Maar toch is het geen toeval dat alle boerenprotesten tegelijkertijd plaatsvinden. Want er leefde al langer gedeelde onvrede die de emmers al druppelend steeds voller maakte. Die onvrede voelen Nederlandse boeren ook. Als ik het zou moeten samenvatten: gebrek aan waardering, verdienvermogen en toekomstperspectief. Dat heeft niet één oorzaak, maar is het gevolg van een opstapeling van verschillende beleidskeuzes en maatschappelijke ontwikkelingen.

De Europese Commissie, onder leiding van Ursula von der Leyen, nam in reactie op de protesten verschillende maatregelen. De meeste zijn gericht op het GLB, waarbij de basiseisen voor de hectaretoeslagen worden verlaagd. Ik ben zelf ook altijd kritisch geweest op die eisen, omdat ze vaak weinig effectief zijn in de praktijk. Maar het nemen van deze losse maatregelen oogt als paniekvoetbal voor de Europese verkiezingen.

Als we nu eerst eens inzetten op de technieken en innovaties waarvan we nu al weten dat ze werken, zijn we al een heel eind op weg

Jan Huitema, melkveehouder in Makkinga (FR) en lid van het Europees Parlement voor de VVD

Een paar jaar terug deed Trouw een opinieonderzoek naar 'de staat van de boer'. Een van de opvallendste uitslagen was dat 80 procent graag stappen zet om milieu- en natuurvriendelijker te ondernemen. Ik denk dat de grote stille meerderheid van boeren dit nog steeds zo ziet, maar compleet gefrustreerd raakt van het feit dat de overheid (EU en NL) zoveel duurzame innovaties in de weg zit.

Ik kan een hele lijst maken: kunstmestvervangers, nieuwe veredelingstechnieken, groene gewasbeschermingsmiddelen, voeradditieven, bodemverbeteraars en nog veel meer.

Een goede Europese Farmers' Deal is wat mij betreft niet simpelweg gericht op het terugdraaien van de Green Deal. Een goede Farmers' Deal levert boeren waardering, verdienvermogen en toekomstperspectief op. Ik zou zeggen: zonder Farmers geen Deal. Als we nu eerst eens inzetten op de technieken en innovaties waarvan we nu al weten dat ze werken, zijn we al een heel eind op weg.