Uitzonderingen dierenwelzijn gaan een voor een uit wet

In de Wet dieren staan uitgangspunten voor het welzijn van de dieren. Daaronder staan allemaal uitzonderingen. Van Erp: 'Ik merk dat al die uitzonderingen langzamerhand uit de wet gaan. Dan is er dus geen sprake van een nieuwe wet, maar van een aanpassing.'

Zo is het couperen van staarten van varkens in Nederland bij wet niet toegestaan. Dat er toch vaak routinematig wordt gecoupeerd, kan omdat een veehouder gebruik maakt van de uitzonderingen die de wet biedt. Veehouders mogen wel couperen wanneer blijkt dat alle andere maatregelen om problemen met staartbijten te voorkomen onvoldoende werken. En ze dus met couperen ernstiger dierenleed voorkomen.

Staartbijten is vooral een vorm van verveling en niet van agressie, zoals nog vaak gedacht wordt, merkt Van Erp op. 'Je ziet ook dat de biggen liggend aan elkaars staarten knauwen. Dat heeft niets te maken met agressief gedrag maar met stress en verveling.'

Staartbijten geldt als een multi-factorieel probleem. 'Problemen moeten bij de bron worden aangepakt.' Van Erp noemt het aanpassen van de omgeving, bijvoorbeeld verrijken met stro, de hokbezetting of huisvesting waarbij ze in het bijzonder aandacht vraagt voor de de vloeruitvoering bij de biggen.'

Invloed van de boer

Huisvesting is niet altijd het probleem ziet Van Erp. 'Het management speelt de grootste rol in de gedragingen van de dieren.' De invloed van de boer is heel belangrijk. 'Een goede boer kan met een slecht systeem ook heel goed boeren. Het is geen kookboek, niet iedereen kan zomaar boer worden.'

Ter illustratie haalt Van Erp varkens aan die zich niet prettig voelen doordat de boer of stalmedewerker weinig tijd heeft en gehaast door de stallen loopt. Hokverrijking kan ook een oplossing zijn tegen staartbijten. Dat moet volgens de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit voldoen aan de volgende criteria: veilig, eetbaar, kauwbaar, wroetbaar, afbreekbaar, vernieuwend, bereikbaar, beschikbaar en schoon.

'Voldoet hokverrijking daar niet aan, dan vervelen de varkens zich', vindt Van Erp. Daarnaast merkte zij op dat hokverrijking altijd beschikbaar moet zijn. Of er nu problemen zijn of niet. 'Anders ben je gewoon te laat.'