'Kies een onafhankelijke toekomst'

Columnist Dirk Bruins stelt in Nieuwe Oogst de terechte vraag: 'Hoe afhankelijk wil je als samenleving zijn van andere landen?' De politiek moet volgens hem bij dit onderwerp meer langetermijndenken.

Ik ben het helemaal met hem eens. Wel vind ik het bijzonder dat hij verwijst naar een uitspraak van hoogleraar Rob de Wijk. Volgens hem moeten we veel blijven produceren om onafhankelijk te zijn. Hier gaat het scheef. We horen vaak dat Nederland de grootste exporteur van landbouwproducten is, na de Verenigde Staten. Maar feitelijk zijn we een grote importeur. Iedere varkens- of kippenboer weet dat hij zijn dieren voert met voedsel dat niet per se uit eigen achtertuin komt.

Landbouwgronden

Om de huidige landbouwexport te realiseren, gebruiken we buiten Nederland meer landbouwgronden dan in ons eigen land. De gebruikte voedingswaarde om kippen, varkens en koeien te voeren gaat voor driekwart verloren door er vlees en zuivelproducten van te maken. CBS-woordvoerder Cor Pierik vatte dit plaatje eens zo samen: 'Nederland voedt niet de wereld, maar de wereld voedt Nederland.'

Corona en de situatie in Oekraïne maakten de kwetsbaarheid van ons land duidelijk wanneer de grenzen dichtgaan. Aan eten hebben we geen gebrek. Maar wanneer de grenzen sluiten vanwege vogelgriep, kunnen we onze kippen, varkens en koeien niet meer voeren.

Plantaardige landbouw

We worden zelfvoorzienend wanneer we kiezen voor plantaardige landbouw. Wereldwijd gebruiken we 80 procent van het landbouwareaal voor veehouderij. Dit levert slechts 20 procent van de voedingswaarde. De overige 20 procent van de groente, fruit en granen, direct voor menselijke consumptie, levert 80 procent van de voedingswaarde.

Met plantaardige voeding worden we een echte netto-exporteur. De akkers en graslanden in Nederland leveren dan ruim voldoende op om de eigen bevolking te voeden. Plantaardig akkerbouwer Joost van Strien, Agrarisch Ondernemer van het Jaar 2022, is er al mee begonnen.

Boeren zijn winnaars

In dit scenario zijn de boeren de winnaars. Zij produceren voor een (inter)nationale groeimarkt waarbij Nederland vooroploopt. De verliezers zijn de bulkleveranciers van het oude landbouwmodel: gewasbeschermingsmiddelen, kunstmest, veevoer en slachterijen. Niet toevallig de partijen die boerenacties financieren en er alle belang bij hebben om het conflict met de samenleving aan te gaan. Voor behoud van de status quo.

Om een bedrijf maatschappelijk gewenst en gezond te houden, moet je soms veranderen. Ik ben zelf negendegeneratieboer. Mijn opa had personeel, land, een handel in trekpaarden, koeien en een vlasfabriekje. Mijn vader ging als achtstegeneratieboer uiteindelijk alleen verder als akkerbouwer. Tijden en inzichten veranderen.

Trekpaard

Bij mij doemt het oude beeld van dat trekpaard soms op. Alleen zit de boer nu niet op de bok, maar hij staat er voorgespannen. Aangestuurd door belangen van bedrijven die baat hebben als alles bij het oude blijft.

We kunnen als boeren op dit moment rekenen op sympathie van de burger en de overheid voor een nieuw landbouwmodel. De overheid biedt ruime transitiesteun om ons land echt zelfvoorzienend te maken.

Ik hoop dat we voor een mooie, echt onafhankelijke toekomst durven te kiezen.